Why government is insensitive, non-responsive and sluggish in rebuilding and reconstruction process even after the mega earthquake in Nepal?

Personally being a female from a Tamang ethnic community member I never ever felt discrimination in my life until and unless I was not aware about it. However, while I was grown up in Dharan, Sunsari district some of the people used to say us "Bhote" (Tibetan) but I used to ignore it thinking that it is acceptable to say Bhote to Tamang community. But lately I realised it is a derogatory term used by rulers to hit in mind to feel them outsiders/invaders who came from Tibet and do and die for Tibet like our rulers always after India because their ancestors came from India to save their lives from Muslim they run away from their ancestor home place, India. 

I started to felt and recognised obvious discrimination to Tamang ethnic community after I joined Women's Rehabilitation Centre (a national NGO that works to combat girls trafficking) in 1996 but still personally and professionally I didn't feel discrimination being a member of Tamang community. While working for WOREC I realised that since historical time majority of victims of girls trafficking and traffickers are from Tamang community who lives surrounding Kathmandu valley, a capital of Nepal. I couldn't believe that any NGO who works to combat girls trafficking in Tamang community or else can use "Tamang" surname for non-Tamang girls (Dalit and else) who were trafficked and brought to Nepal in 1996 by group of 5 NGOs while they accepted 120 brothel returned girls to rehabilitate. I have been told by NGO workers that all the houses in Kavre, Sindhupalchowk, Nuwakot, Makwanpur, etc surrounding districts of Kathmandu valley with the roof of Corrugated galvanised iron (CGI) have daughters in brothels in India as they sell their daughters for sex trade in India. I could not believe how any family members or parents can sell their daughter for sex trade. I also been told that those Tamang people feel bad and sad when sons are born in their family and feel happy when daughters are born because they can sell them for sex trade.  

Recently one Khas high profile man told me, You are Dr Laxmi Tamang but you shouldn't say that you are Tamang. It was interesting to know his thoughts and perception towards my family name/surname which might be painful to him to see how even from strategically historically marginalised from the state level ethnic member woman can get such a higher degree. 

On 25 April 2016 Ms. Haushala Zimba on her facebook wrote below status after reading the Kathmandu Post article titled "The great divide" written by Sardha Ghale published on 24 April 2016 [1] which was related to the last year earthquake from which vast majority of Tamang community has been affected, killed, injured and displaced and even after a year government of Nepal is not taking any initiative to support them that raised question "Why were discussions about relief and rebuilding being conducted in a language that was so removed from lived experience of most affected people? What kinds of solutions will emerge from a discussion that excludes its main subject from starting point?" as stated in the article by Shradha Ghale.

Ms. Haushala Zimba wrote, 

"I am married to a Tamang but I'm a daughter of a Magar and Gurung. I had never felt caste discrimination before until I started introducing myself as a woman married to Tamang. I received comments during our relief operation by the higher castes saying "wow you're a very smart educated Tamang it's difficult to see this".

This article must be read and shared.

"Some of the problems he associated with the Tamang’s condition--drinking among men, lack of education, the language barrier--were all real. And yet the structure within which he operated had blinded him to the deeper causes of the desolation of Tamang lives."

Tamang people were for a reason discriminated from education and opportunities almost more than 50 years ago when the high caste system found out that the capital was surrounded by this certain tribe and if educated- opportunity given it would be a threat to the capital power. Tamang is where it is now not because of their language but because of what our history wanted them to be. It's the greatest card game ever played for high caste future security. It's time this changed and every NGO that works grassroots started working with these communities."

Reference

1. Sardha Ghale, 2016. "The great divide" access from http://kathmandupost.ekantipur.com/news/2016-04-24/the-great-divide.html

नेपाली समाजमा तामाङ्ग समुदाय प्रति हेर्ने खस-आर्य समुदायको दृष्टि

तामाङ्ग भएर पनि कति बाठो !

तामाङ्गको छोरी पनि यस्तो पढे लेखेको !!

यो त तामाङ्ग होइन, तामाङ्ग को बाहुन हो !!!

यी यस्ता नश्लबादी र जातिवादी सोच, बुझाई, मन, मनस्थिति र मानसिकता बोकेका पढेलेखेका शिक्षित प्राय जसो हाम्रा खस-आर्य भन्ने समुदाय विशेषत बाहुन समाजका विद्वान, बुद्धिजीवी, विज्ञहरुमा पाईने गरिन्छ र मैले आजको दिनसम्म पनि सुन्दै आई रहेको अभिव्यक्तिहरु हुन् | 

म छक्क पर्छु उनीहरुको सोचाई, बुझाई, हेराई, देखाई र भनाई कति संकृण होला बाहुन समुदायका मानिसहरु मात्र जान्ने, सुन्ने, पढ्ने, लेख्ने र ज्ञान बुद्धि आर्जन गर्ने क्षमतावन हुन्छन | उनीहरु बाहेक यस विश्वमा अन्य कुनै पनि समुदाय, सम्प्रदाय, वर्ण, जाति र महिला वर्ग जान्ने, सुन्ने, पढ्ने, लेख्ने र ज्ञान बुद्धि आर्जन गर्ने क्षमतावन भएको हुन्न भन्ने अज्ञानता पूर्ण संकृण नश्लबादी जातिवादी मनुबादी बुझाई होला सुन्दै कति दयामाया लाग्दो दानवीय सोच होला !!! म त छक्क पर्छु बा !!! 

उनीहरु सोच्ने र बुझ्ने गर्छन तामाङ्ग समुदायका मानिसहरु भनेको गवाक, बुद्धु, लाटा, लठेप्रो, गजाग्रो, आदि हुन्छन | उनीहरुको बुद्धि विवेक हुन्न, चिन्तन मनन गर्दैनन् मात्र अरुले भनेको मान्ने आफ्नो मन, मस्तिष्क प्रयोग गर्न सक्दैनन् भन्ने बुझेका हुँदा रहेछन भन्ने तथ्य म स्वयंले आफ्नो जीवनकालमा अनुभूति र अनुभव हुदै आई रहेको छ विगत २० वर्ष देखि जब देखि म लागे ज्ञान मार्गमा आफुले आफैलाई सहयोग गर्न मानवताको लागि |

किन बुझ्दैनन् उनीहरु जात, वर्ण, लिङ्ग, नश्लले अध्धयन गर्ने होइनन | जो कोहि मनुष्यले अध्धयन गर्ने अवसर र वातावरण घर, परिवार, समाज र राज्यले सृजना गरी दिएमा सम्पूर्ण मनुष्य जाति जसलाई चेतनशील विवेकशील जाति भन्ने गर्छन उनीहरु सबै नै बाठो, टाठो, ज्ञानी, बुद्धिमानी, तार्किक, हुन् बन्न सक्छन र जतिसुकै उच्च स्तरको अध्धयन अध्यापन गर्न सक्छन भनेर ?

होइन हौ अज्ञानताले गर्दा मुर्खतापन को सिमा हुन्न भन्थे यस विश्वका विद्वान बुद्धिजीवी विज्ञहरुले हो रहेछ भनेर बुझ्ने अवसर मिल्छ उनीहरुको ती त्यस्ता नश्लबादी, जातिवादी मनुबादी अभिव्यक्तिहरु सुन्दा |

सर्वप्रथम प्राकृतिक रुपमा म एक उर्जा शक्ति हु मानव रुपमा र मानवको दुई लिङ्ग मध्येको म महिला हु न कि सामाजिक रुपमा जन्मदा खेरी लगाईएको जातीय (तामाङ्ग, राई, लिम्बु, मगर, नेवार, बाहुन, क्षेत्री, खस, जनजाती, मधेसी, थारु, कामी, दमाई, आदि) र धार्मिक (बुद्धिस्ट, हिन्दु, ईसाई, ईस्लाम, किरात, आदि) ट्याङ्ग | 

त्यसैले चेतना भया यस विश्वका जुनसुकै मानव जाति टाठो,बाठो, बुद्धिमानी, ज्ञानी, तिक्षण मन मस्तिष्क भएका हुन् र बन्न सक्छन पढ्ने, लेख्ने, उच्च स्तरको सोचविचार भएका व्यक्तित्वहरुसंग साठगाठ र संगत गर्ने अवसर र वातावरण प्राप्त भएमा मानवताको लागि दानावता स्वाहा पार्न |

जबसम्म मनुबाद नीति अनुसार विजारोपण गरिएको साम्प्रदायिक सोच र बुझाईमा जातीय /वर्ण कलंक स्वाहा हुन्न नेपाली विविध जातजातिको देश र समाजमा तबसम्म कहिल्यै हुन्न आहा हाम्रो देश एक सम्प्रदायले मात्र उच्च शिक्षा हासिल गरी आफु मात्र हालिमुवाली गरेमा राष्ट्रमा जुन हुदै आई राखेको छ विगत २४० वर्षदेखि मुलुकी ऐन १९१० अनुसार लादिएको नीति बमोजिम | सोहि कारणले गर्दा आज नेपाल विश्वमा अल्पविकसित गरीब भ्रष्ट राष्ट्रको रुपमा कहलिएको छ जुन प्रमाणित हुदै आएको तितो यथार्थ हो मानव विकासको सूचांक प्रतिवेदनहरुबाट |

शासक, शोसक र सत्ताधारी मन, मनस्थिति र मानसिकताको नीति एच.आई.भी. भाईरस जस्तै

शासक, शोसक र सत्ताधारी मन, मनस्थिति र मानसिकता भएका व्यक्तिहरुको अरुलाई स्वाहा पारेर आफु आहा हुने नीति भनेको रयांगको ठ्यांग एच. आई. भी. भाईरससंग मिल्दा रहेछ भनेर प्रष्ट रुपमा बुझिन्छ | 

एच. आइ. भी. भाईरस मानव शरीरमा प्रवेश गरेको ३ महिनासम्म झ्याली अवस्था (विन्डो पिरेड) मा रहने बस्ने गर्छन | भनाईको अर्थ मानव शरीरमा एच. आई. भी. जीवाणु प्रवेश भएपछि कुनै पनि लक्षणहरु नदेखाई लुकेर ३ महिनासम्म झ्यालबाट च्याएर हेरेर बसे झैँ बस्ने गर्छन नसल्बलाई शरीरको प्रतिरक्षात्मक प्रणाली, सेतो रक्त कोषहरुको काम गर्ने चालचलन हेरेर बस्ने गर्छ अनि जब भाईरसहरुले सेतो रक्त कोषको सम्पूर्ण गतिविधि अध्धयन गरी बुझ्छन् भित्री गाठ्ठे कुरा तब सेतो रक्त कोषहरु मध्येको सबै भन्दा कम्जोर सेतो रक्त कोषलाई आक्रमण गरी सेतो रक्त कोष जस्तै आफ्नो स्वरूप बनाई पुन अर्को सेतो रक्त कोषलाई आक्रमण गर्न तम्तयार हुन्छन | सोहि अनुसार सुस्तरी एकबाट दुई, दुईबाट चार, चारबाट आठ गरी गुणात्मक रुपमा सम्पूर्ण सेतो रक्त कोषहरुलाई नष्ट पार्ने काम गर्छन आफ्नै रुप धारण गरी आफुलाई नै स्वाहा पार्ने गर्छन | 

हो शासक शोषक र सत्ता पक्षका राजनीतिककर्मी नेताहरुको मन, मनस्थिति र मानसिकता त्यस्तै हुदो रहेछ भनेर हामीले विश्व लगायत नेपालकै ऐतिहासिक कालखण्डबाट प्रष्ट रुपमा बुझिन्छ | उदाहरणको लागि अमेरिकी सत्ता पक्षधारी सरकारले अन्य मुलुक स्वाहा पार्न जुन मुलुक स्वाहा पार्ने हो सोहि राष्ट्रको व्यक्तिहरु प्रयोग गर्ने गर्छन विभिन्न मानवीय सहायता, दक्षतापूर्ण पेशागत तालिम, शिक्षा, र व्यापारव्यवसायमा सहयोग गरे झैँ गरी | उनीहरुको ईसाईधर्म प्रचार प्रसारको विश्व नीति पनि सोहि हो | त्यसैले नेपालमा ठुला ठुला ईसाईधर्मका पादरीहरु खस-आर्य समाजको त्यसमा पनि विशेषत बाहुन समाजकै परिचालन गरेका हामी पाउछौ किन कि उनीहरुलाई राम्रोसंग थाहा छ बाहुन समाज हिन्दुवादको संरक्षक हुन् भनेर साथै उनीहरु हिन्दुबाद नीतिद्वारा संचालित समाजमा उच्च जात हुन् उनीहरुले भनेका अन्य सम्पूर्ण जातजातिहरुले मान्ने गर्छन भनेर | हिन्दुस्तानको नीति पनि उही नै हो हाम्रै खस आर्य, मधेसी समाज र हिन्दु समाजका व्यक्तिहरु प्रयोग गरी नेपाललाई स्वाहा पार्ने | जे होस् मान्नै पार्छ पश्चिमेलीमुलुकका यहुदी र हिन्दुस्तानको ब्राह्मणहरुको बुद्धि, मन, मनस्थिति र मानसिकताद्वारा संचालित कुटनीतिक रणनीतिलाई |

नेपालमा पनि विगतमा रण भुपाल शाह, पृथ्वी नारायण शाहको पिताले पनि आफ्नो पुत्रलाई भक्तपुरको राजासंग मित साईनो गासि आफ्नो छोरा पृथ्वी नारायण शाहलाई उनको भित्री तथ्य र यथार्थ बुझ्न लगाउने नियत पुर्वक केहि साल अध्धयन अध्यापन गरोस छोरा भनेर विन्ती राखी | तर अन्तमा सोहि मित बुबालाई स्वाहा पारे मित छोराले | त्यस्ता कयौ ऐतिहासिक घटनाक्रमहरु छन् जुन हामी बुझ्न सक्छौ स्वाहा पार्न सोहि समाज जुन समाज लाग्छ अलिक जनसांख्यिकीय रुपमा ससक्त जस्तै खस क्षेत्री, मगर, थारु, तामाङ्ग, नेवार, लिम्बु, राई, गुरुङ आदिलाई स्वाहा पार्न प्रयोग गर्दै आई रहेका छन् सोहि समाज भित्रका पढेलेखेका टाठाबाठा वा राजनीतिक रुपमा अलिक सचेत र जागरुक व्यक्ति जसले नियन्त्रण गर्न सक्छन आफ्नै समाज/समुदायलाई शासक, शोसक र सत्ताधारी राजनीतिककर्मीहरुको स्वार्थ अनुसार काम गरी आफ्नो समाज /समुदाय र राष्ट्र स्वाहा पार्न आफ्नै अज्ञानताले गर्दा क्षणिक लोभलालचमा फसी |

विगतका राज्यद्वारा तामाङ्ग जातिको नरसंहारको तथ्य

तिम्रो हालको अवस्था बुझ्न, प्रजातंत्र कायम राख्न र मुक्ति पाउन विगत (इतिहास) लाई फर्केर हेर, बुझ भन्ने गर्छन यस विश्वका प्रसिद्ध ईतिहासकारहरु |  

भूकम्प पछि म नुवाकोट जिल्लाको लच्यांग गा.वि.स. पुगेको थिए | यस स्थानका तामाङ्गहरुले उनीहरुको हालको दुख, पिडा, अन्याय, अत्याचार, शोषण, दमन, गरिवीको कारण विगतमा उनीहरुको पुर्खालाई पृथ्वी नारायण शाह र उनको पिताले गरेको नरसंहारको बारेमा भन्ने तथ्य रहेछ | सोहि कारण उनीहरुको जग्गा जमिन सम्पूर्ण नुवाकोट को भैरव को मन्दिरको नाममा गरेको तथ्य पनि सुनाए जसको कारण उनीहरुले न्याय माग्दै आई रहेका रहेछन देशमा प्रजातन्त्र आए पछि | तर अझसम्म पनि उनीहरुले न्याय पाउन सकेका छैनन् भन्ने दुखेसो प्रकट गरेका थिए | 

शाहकालिन, राणाकालिन र पन्चेकालिन सामन्ती शासक शोषकहरुले काठमाडौँ वरिपरीका तामाङ्ग समुदायलाई जति अन्याय, अत्यचार, शोषण, दमन, तिरस्कार, बहिक्सर र जबरजस्ती सुनियोजित दङ्गले पछाडि पारिने/सिमान्तकृत गरिने काम राज्य पक्षले गरे उनीहरु विरुद्ध गरेको त्यस्तो ऐतिहासिक रुपमा गरिएको त्यस्तो जातीय नरसंहारको माफी माग्दै क्षतिपूर्ति राज्यले दिनु नै पर्ने हुन्छ जसरी दिए अस्ट्रेलियामा त्यहाँको आदिबासी विरुद्ध ऐतिहासिक रुपमा उनीहरुको पुर्खाले गरेको जातीय नरसंहार विरुद्ध वर्तमान शासक शोसक र सरकारले | 

तामाङ्ग समुदाय लगायत थारु, शेर्पा, घर्ति, कुमाल र चेपांग जातिलाई मास्न हुने दास बनाउन हुने मतवाली भनेर वर्गिकृति राज्य पक्षले सन् १८५४ को मुलुकी ऐनमा उल्लेख् गरी शाहकालिन राज दरवारको मुख्य दास दासी र शासकहरुको भरिया तामाङ्गलाई बनाए | साथै ठुला ठुला दरवार र महलहरु जतिपनि छन् हाल काठमाडौँ, ललितपुरमा ती भवनहरुको मुख्य कामदार नै तामाङ्ग समुदायका थिए भन्ने ऐतिहासिक तथ्यहरु उजागर हुदै आई रहेको छ | भूकम्पले त्यत्रो मानवीय र धनसम्पतिको देशमा क्षति पनि तामाङ्ग समुदायको थातथलो भएकै जिल्लाहरुमा बदी पुराएता पनि नेपाल सरकार, शासक, शोसकहरु संवेदनशील नभएको पाईयो कारण पक्कै पनि तामाङ्ग समुदायका मानिसहरुले बदी लाभ पाउला भन्ने बधनियत नै हुनु पर्छ हाम्रो भ्रष्ट सरकार, शासक र शोसकहरुको | 

अझै पनि तामाङ्ग समुदायका मानिसहरु अज्ञानताले गर्दा मस्त निन्द्रा सुतेका छन् घुर घुर गर्दै | यदि यी समुदायका मानिसहरु लिम्बु र मधेसी समुदायका मानिसहरु झैँ जरांगजुरुंग उठे र जागे भने के हुन्छ सोचेको छ हाम्रा मति भ्रष्ट शासक, शोसक र सरकारले | चेतना भया १६ औ अमेरिकी राष्ट्रपति अब्राहम लिंकनले भनेको भनाईलाई,

"तिमीले सबै मानिसहरूलाई केही समय मूर्ख बनाउन सक्छौ र केही मानिसहरूलाई सधैको लागि मुर्ख बनाउन सक्छौ | तर सबै मानिसहरुलाई सधैको लागि मुर्ख बनाउन सक्दैनौ |" 

"विक्रम सम्वत् १८५० अर्थात आजभन्दा दुई सय २३ वर्षअघि एक हजार जनसंख्या सानो होइन । त्यो बेलाको विद्रोहमा एक हजार जनाभन्दा बढी तामाङ काटिनु पर्‍यो । रणबहादुर शाहले कालु पाँडेलाई लेखेका एक पत्रमा यो प्रसँग स्पष्टसँग उल्लेख हुन पुगेछ । त्यसबेलाको विद्रोहमा निक्कै ठूलो थियो । 

यस डरलाग्दो घटना खुल्ने दुई ऐतिहासिक पत्र ‘पूर्णिमा’का फरकफरक अंकमा दिनेशराज पन्तले ‘श्री ५ रणबहादुर शाहले कालु पाँडेलाई वि.सं. १८५०मा लेखेको अप्रकाशित पत्र’ शिर्षकमा र महेशराज पन्तले ‘विद्रोहपछि वि.सं. १८५० मा लच्याङ मुर्मीलाई थामिदिई गरिदिएको अहिलेसम्म प्रकाशमा नआएको पत्र’ शिर्षकमा ऐतिहासिक पत्र छापेर लच्याङको तामाङ विद्रोह र नरसंहारबारे प्रकाश पारेका छन् । (१)"

स्रोत सामाग्री

१. राज कुमार दिक्पाल वैशाख २०७३ "हजार जना मारिएको, इतिहासमा कतै नलेखिएको : १८५० सालको तामाङ विद्रोह"

http://esamata.com/2016/insight/%E0%A4%B9%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%B0-%E0%A4%9C%E0%A4%A8%E0%A4%BE-%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%8F%E0%A4%95%E0%A5%8B-%E0%A4%87%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A4%AE/

अज्ञानताले गर्दा भौगोलिक रणनीतिक क्षेत्रको प्रयोग गर्न असक्षम

नेपाल भूगोल जसरी राजनतिक भौगोलिक रणनीतिक क्षेत्रमा रहेर पनि असक्षम छन् फाईदा लिन हाम्रा शासक, शोसक, सत्ताधारी राजनीतिककर्मी र सरकार विश्वका उदयमान दुई शान्तिशालि राष्ट्रहरु, चीन र हिन्दुस्तानलाई उचित रुपमा मैत्री पूर्ण रणनीतिक सम्बन्ध स्थापना गरी हो त्यस्तै छ तामाङ्ग समुदाय पनि काठमाडौँ वरिपरी रहेरबसेर पनि उनीहरु असक्षम छ विद्रोह गर्न लिम्बुवान र मधेसीहरु झैँ न्याय, समानता र आत्मसम्मानको निम्ति आफ्नै अज्ञानताले गर्दा | 

काठमाडौँ वरिपरी तामाङ्ग समुदायको ऐतिहासिक थातथलोलाई गतसालको भूकम्पले ठुलो क्षति पुराएता पनि साथै उनीहरुको पुर्खाको जातिय नरसंहार गरेता पनि उनीहरुलाई सुनियोजित रुपमा राज्य पक्षले विगतमा आर्थिक, शैक्षिक र संस्कृतिक क्षेत्रमा असक्त पार्न गरिएको नीतिको कारणले गर्दा आफ्नै अज्ञानताबाट पिल्सिएर विवस छन टुलुटुलु हेर्न आँखामा पिलपिल आशु भरेर भ्रष्ट सरकार, शासक र शोषकले एक दिन न्याय देला, हेर्ला र सहयोग गर्ला राज्यद्वारा भनेर | कस्तो विडम्वना छ तामाङ्ग समुदायको दुर्गति हेर्दा उनीहरुलाई राज्य पक्षले सुनियोजित रुपमा गरेको अन्याय अत्याचार शोषण दमन तिरस्कार र बहिस्कारको ऐतिहासिक पृष्ठभुमि बुझ्दा र हालको स्थिति हेर्दा | 

विचरा तामाङ्ग दाईभाई दिदीबहिनीहरु विशेषत नुवाकोट, धादिंग, रसुवा र सिन्धुपाल्चोक जिल्लाहरुको दुर्गम बस्तीहरु जहाँ अतिनै क्षति गर्यो गत सालको भूकम्पले उनीहरुको हालको अवस्था हेर्दा उनीहरु अझै पनि दुंगे युगमा बसेका र रुपमा मानव तर मन, मनस्थिति र मानसिकतामा उनीहरु पशु सरह छन्, चेतना र विवेक छैन अशिक्षा र अज्ञानताले गर्दा | सोहि कारणले गर्दा उनीहरु आफ्नो दुख, पिडा, अन्याय, अत्यचार, शोषण दमन, तिरस्कार र बहिस्कार विरुद्ध आवाज उठाउनुको साथै आफ्नो प्रतिनिधित्व गर्ने उचित नेतृत्व वर्गको छनोट गर्न समेत असक्षम छन् | अतिनै लाटा, सोजा, ईमान्दार रहेछन र त्यसको फाईदा विगत राणा र शाहकालिनमा उनीहरुलाई बहसमा राख्न सुदुर र मध्यम पश्चिमअंचल क्षेत्र थातथलो भएका खस-आर्य समुदायका मनिहरुलाई ती तामाङ्ग समुदाय कै जग्गा जमिन खोसेर दिएर बसोबास गराई उनीहरुबाट किपट उठाई उनीहरुलाई नियन्त्रण गर्दै राजकाज चलाउदै आई रहेको तथ्य प्रमाणित हुन्छ | 

धन्न प्रकाश चन्द्र लोहिनी र पशुपति जंग बहादुर राणाको हलिमुवाली र चलखेल बन्द र मन्द भयो गणतन्त्र आए पश्च्यात तामाङ्ग समुदायमा चेतना जागेर अब भने रामशरण महत र अर्जुन नरसिंह के.सी. को पनि चाडै दिन आउदैछ स्वाहा हुने उनीहरुको चलखेल तामाङ्ग समुदायलाई प्रयोग गर्दै आफु शासन सत्तामा पुग्ने बध नियतको भन्ने प्रष्ट बुझिन्छ | आखिर जस्तो कर्म गरियो सोहि अनुसारको फल प्राप्त हुने न हो समय परिपक्क भएपछि मानवताको लागि | म सोहि दिनको पर्खाई म छु जब जाग्छ मस्त निन्द्रा सुताईएका समुदाय आफ्नो अन्याय र स्वतन्त्रताको लागि |

खस, आर्य र खस-आर्य शब्दको राजनीतिक कुटनीतिक चलखेल: विगत देखि वर्तमानसम्म नेपाली समाजमा

नेपालको संविधान २०७२ मा क्षत्री, बाहुन, ठकुरी र सन्यासी (दसामी) लाई एक साथ प्रतिनिधित्व गर्न प्रयोग गरिएको शब्द "खस-आर्य" को दुई शब्दको फरक फरक दुई अर्थ लाग्छ भनेर करिब ५०० जना ईमेल समूह जसमा सम्पूर्ण नेपालमा ठुला ठुला नेता र बुद्धिजीवी विज्ञ भन्ने समुहका व्यक्तिहरु छन् सो समुहमा एक जना मित्रद्वारा पोस्ट गर्नु भएको निम्न तथ्य मेरा सम्पूर्ण मित्रगणहरुलाई सेर गरेमा ज्ञान, चेतना बढ्छ अवसर मिल्छ भन्ने हेतुले यहाँ पोस्ट गर्ने अनुमति लिए आफ्नो अज्ञानताले गर्दा जो सुकै रिसाए, खुसाए पनि मलाई छु मतलब मानवताको लागि |

जे होस् सोहि क्रममा नेपाली वृहत शब्दकोषमा चाही के अर्थ लाग्दो रहेछ खस आर्य शब्दको भन्ने जिज्ञासा राख्दा निम्न अनुसारको शाब्दिक अर्थ लाग्दो रहेछ भनेर बुझ्ने अवसर पनि मिल्यो |
खस: १. रामायण महाभारत कालदेखि प्रसिद्ध तथा सातौ आठौ शताब्दी देखि पश्चिमी नेपालको विस्तृत पहाडी प्रदेश मा शासन गर्दै आएको वीरता र सभ्यता को निम्ति प्रसिद्ध एक प्राचीन जाति, खसान को बासिन्दा, खश | 
२. खसकुरा अर्थात् नेपाली भाषा बोल्ने बाहुन, क्षेत्री, कामी, दमाई, आदिको सामुहिक नाम |
३. प्राचीन क्षत्रियको एक जाति |
आर्य: १. उत्तम, श्रेष्ठ |

२. आदरणीय, मान्य | 

३. प्रगतिशील, उत्तम संस्कार युक्त |
४. उत्तम वा उदात्त चरित्र भएको मानिस |
५. सानाले ठुलालाई सम्बोधन गर्दा प्रयोग गरिने शब्द | 
६. सभ्य मानिएको एक प्राचीन जाति |

खस-आर्य: कुनै अर्थ खुलाईएको छैन खस-आर्य शब्दको | तर खस-देश, खस-बाहुन, खस-प्राकृत, खस-बोलि र खस-भाषाको अर्थ चाही उल्लेख गरेको पाईयो |

नेपाली वृहत शब्दकोष मै उल्लेख नगरिएको जात/जाति २१ औ शताब्दीको नेपालको संविधानमा उल्लेख गर्नु कतिको बुद्धिमता होला स्पष्टिकरण दिदै खस-आर्य भन्नाले क्षत्री, बाहुन, ठकुरी र सन्यासी (दसामी) लाई हो भन्दै |

कति रच्नु सकेको होला शाब्दिक र भाषिक राजनीतिक चलखेल मान्नै पार्छ मन, मनस्थिति र मानसिकता यस विश्व समाजको दुई धार्मिक जातजातिहरु यहुदी र ब्राह्मणहरुको आम जनमानसहरुलाई थांगना सुताउन मुर्ख बनाउदै आफ्नो शासन, सत्ता र शक्ति युगौ युगौ देखि कायम राख्दै आउँन धार्मिक, शैक्षिक, राजनीतिक र आर्थिक चलखेल मार्फत कुटनीतिक प्रयोग गर्दै |

कुलीन वर्गीय यहुदी सत्ताधारीहरु प्रयोग गर्ने गर्छन ईसाईबादिहरुलाई आफ्नो स्वार्थपूर्ति गर्न अनि हाम्रो मुठ्ठी भरको कुलीन वर्गीय सत्ताधारी बाहुनहरुले चाही प्रयोग गर्दै आई रहेका छन खस क्षेत्रीहरुलाई आफ्नो स्वार्थपूर्तिको लागि उनीहरुको अंग रक्षक बन्दै आफ्नै पुर्खौली पहिचान संस्कार, संस्कृति, धर्म स्वाहा भएको अत्तोपात्तो नपाई विचारा खसहरुको अज्ञानता होला उनीहरुको |

मुलुकी ऐन १९१९ अनुसार तागाधारी जनै लगाउने समूहमा पनि तहगत रुपमा उल्लेख गरेको रहेछ हालको खस-क्षत्री भन्ने समुहलाई |

तागाधारी जनै लगाउने समुहु अन्तरगत सबै भन्दा उप्पलो र तल्लो स्तरमा क्रमिक रुपमा यसरी उल्लेख गरिएको रहेछ |

१. ब्राह्मण (पर्बतिया)
२. ठकुरी (शाहीखलक /राजकीय)-पर्बतिया 
३. क्षत्री (पर्बतिया)
४. सन्यासी 
५. राजोपाध्याय ब्राह्मण (देव भाजु)
६. मधेसी ब्राह्मण (इण्डियन ब्राह्मण)
७. सन्यासी (पर्बतिया) 
८. जैसी ब्राह्मण (पर्बतिया) 
९. नेवार हिन्दु: श्रेष्ठ र जोशी
किन ठकुरी नै राजामहाराजा हुनु पर्छ भनेर २०७३ साल जेष्ठ १० गतेको अन्नपूर्ण पोस्टमा हिन्दुवादको महान गुरु स्वामी कमलनयनाचार्यको मनोभाव उल्लेख  गरेका थिए, 'हिन्दु धर्मको रक्षाका लागि राजतन्त्र फर्काउनुपर्छ' / 'ठकुरीको छोरालाई राजा बनाएर राजसंस्था ल्याउनुपर्छ' |यसको राज मुलुकी ऐन नै हो भन्ने बुझिन्छ जुन तितो तथ्य र यथार्थ हो यी उल्लेखित मनुबाद नीति अनुसार निर्माण गरेको मुलुकी ऐन | गर्ने भन्ने हनुमान (खस क्षेत्री) अनि पगेरी गुड्ने डेडु भनेको यहि हो सत्ताधारी शासक शोसक मन, मनस्थिति र मानसिकता भएका दानवीय प्रवृति भएका व्यक्तिहरुको |

नश्लबादीहरु (Racists) प्राय जसो किन हामी गोरा/ सेता उच्च जाति हौ भन्ने कोकेशियान जाति समुहका नाक चुच्चा गोरा व्यक्तिहरु नै हुन्छ | यसको राज के होला ? 

के कोकेशियान जातिका मानिसहरुको डी.एन.ए. जिन नै त्यस्तो हो कि के हो ? 

किन कि दक्षिण एसिया विशेषत हिन्दुस्तान र नेपाल अनि पश्चिमी मुलुकहरु विशेषत यू.के., अमेरिका, जर्मनी (हिटलरको सन्तान र सहयोगी) आदि देशका गोरा जात कोकेशियान मुलका मानिसहरुले आफूलाई आर्य हौ, सबै भन्दा मानव जातिका उच्च वर्ग/जात/वर्णका व्यक्ति हौ भन्दै काला, गहुँ गोरा, पहेला छालाको वर्ण भएका मानिसहरु माथि विश्व भर नै अन्याय, अत्याचार, शोषण, दमन, दासत्व, बहिस्कार, तिरस्कार, छिछि दुर दुर, थिचोमिचो आदि गर्दै आई राखेका छन जुन विश्व ईतिहासबाट प्रमाणित तथ्य हो |

Tamang: An Enslavable Alcohol Drinker ethnic of Nepal

Every human being who are born in this world is associated or belong to the certain societal made ethnicity, race or caste group. It is essential for everyone of us must learn to understand about our history of origin and the culture from where we have existed in this society and the world so that it helps us to understand our root from where we've grown now as a fruit. It is also important to understand our history because
"A people without the knowledge of their past history, origin and culture is like a tree without roots."  as said by Marcus Garvey (1887-1940), a Jamaican political leader, publisher, journalist, entrepreneur, and orator.

As I belong to the ethnic group of Nepal known as "Tamang" so being a curious mind learner connected with this community I always wondered why Tamang community is relatively backward and disadvantaged in Nepal despite living in surrounding Kathmandu valley and having rich culture with fifth major population of Nepal that occupies almost six percent (5.8%, 1,539,830) of the total population of Nepal as per the census 2011.

While undertaking my PhD on "Influence of gender-power relations in sexual and reproductive health knowledge and use among youth in the Kathmandu Valley" I read and explore many literatures to understand the root cause of gender-based discrimination and came to know the main reason not just about the discrimination between males and females but also about the caste/ethnic discrimination how it has started from the early 14th century formulating the Kathmandu Valley (by then Nepal) first code of conduct known as "Manav Naya Shatra" during King Jyasthi Malla period incorporating with the support of 5 Indian Brahmins all the verses from the Law of Manu "Manusmriti" a Hindu most prominent holy book that shaped Nepalese and Indian societal mindset even today.  In Nepal, in 1854 AD at the time of integrated /unified Nepal code of conduct "Muluki Ain" was written during Prime Minister Janga Bahadur Rana almost all the verses from the previous legal code of conduct "Manav Naya Shastra" including Manusmriti and other Hindu scriptures were incorporated that classified Nepalese diverse caste/ethnic groups in 5 different hierarchical groups.According to this code of conduct Tamang ethnic group has been placed in 3rd hierarchical group  categorised them under the Enslavable Alcohol Drinkers  as BHOTE (literally it means Tibetan) since their culture, customs and religion was very different than rulers and close to Tibetan tradition.  

Most scholars believe that the Tamangs are an ancient people, the original inhabitant of the himalayan regions, including the present capital of Nepal, Kathmandu valley, known to the Tamang as Yambu [1].

However, we have to learn to understand that Tamang community in Nepal like other tribal indigenous ethnic community has massively victimised because of the Sanskritisation and Hindunisation process imposed by the past rulers of Nepal. Therefore, they started to celebrate Hindu festivals and rituals like Dashain, Tihar and else. Otherwise, they never ever used to celebrate Hindus feasts and festivals. Also because they were Buddhists and were Brave therefore they were not allow to join any civil service in Nepal by Rana/Shah rulers. They are treated inhumanely that's why they are still backward in Nepal. Their daughters were used for sex trade and exploited sexually by Ranas and sold in India for sex trade for the East India Company troops to satisfy sexually so that government of Nepal could earn income. Because of this still some Tamang community in Nepal sell their daughters to India for sex trade.

References
1. http://books.google.com.au/books?id=abNDLZQ6quYC&pg=PA315&lpg=PA315&dq=tamang+enslavable+in+nepal&source=bl&ots=OrvsXoli_l&sig=aBdOZ3j-IgiFIuSF2ZGUMHh_d_k&hl=en&sa=X&ei=eVvwUfuWLcaViQeq14GwDA&ved=0CFIQ6AEwBQ#v=onepage&q=tamang%20enslavable%20in%20nepal&f=false

2. Rinzing Lama, 2010. Tamang: My Community accessed from http://sikhim.blogspot.com.au/2010/03/tamang-my-community_11.html

Obstetric Violence like Caesarean Section linked to chronic non-communicable health problems

Growing evidence suggests that  unnecessarily performed life saving procedure like Caesarean Section with commercialisation intention of healthcare providers has it negative implication on the health and well-being of those artificial born children compared to naturally via vaginally born children. The recommended level of Caesarean Section as per the World Health Organisation (WHO) in saving lives of babies and mothers is 10-15% in any given settings [1]. If it exceeds than the recommended level than it is obvious that women have been unnecessarily cutting by obstetricians to generate fund for themselves and the hospitals that they are working for. Similarly, if there is low rate of caesarean section than it suggests that government is failing to make available and accessible life saving service for childbearing women.  The WHO guidelines take into account the number of C-sections needed for complicated births and curbing maternal mortality rates, so even too few procedures are a problem.

All sorts of violences are very common in India thus it is not surprise to have an obstetric violence shockingly rising. Like in Venezuela there should be strong law and order to punish perpetrators in order to STOP obstetric violence such as Caesarean Section because in the days to come the consequence of unnecessarily done commercial Caesarean Section procedure to give a new birth of a nation citizen is 50% more chance of developing chronic health problems like asthma, diabetes, obesity, rheumatism, allergies, bowel disorders, and leukaemia than people born naturally evidence from developed world has suggest.

The reason WHY Caesarean Section lead to chronic health problems has its prevailing theory is that women may pass “good” bacteria to babies during a vaginal delivery that protects against disease, Dr Jan Blustein, a professor of medicine and health policy at New York University said [2]. Another possibility is that hormones released during labor might play a role in minimizing risk, she said

“While caesarean deliveries can be life-saving for both mother and baby, caesareans can also lead to short-term and long-term complications for both,” American College of Obstetricians and Gynaecologists' President Dr. Mark DeFrancesco said [2].

"There is a growing body of evidence suggesting that the mode of delivery might have lasting health implications", said Dr. Susan Hellerstein, an obstetrician at Harvard Medical School and Brigham and Women’s Hospital in Boston [2].

In Nepal, there is a increasing trend of Caesarean Section in urban areas among educated and financially better off women who seek maternity service in private hospitals.

Reference

1. WHO 2010. The Global Numbers and Costs of Additionally Needed and Unnecessary Caesarean Sections Performed per Year: Overuse as a Barrier to Universal Coverage.WHO, Geneva.
 

2.Rapaport, Lisa, 2013. Cesarean birth may raise baby’s risk of asthma, diabetes and obesity accessed from http://www.reuters.com/article/us-child-health-cesarean-birth-idUSKBN0OR1TK20150611

How is the Nepal's New Constitution 2015? Is it Progressive or Regressive?

What kind of constitution Nepalese got in this 21st century? Progressive or Regressive? There could be huge debate among politicians, people, priests, public servants, parents, patriotic, policy makers and else.
As per my understanding any human beings who has brain to USE and MIND to THINK will realise that the Constitution Bill of Nepal promulgated last year in 25th September is very much regressive although major political parties' politicians and some of the intellectual Nepalese claim it is very much progressive to meet the need of Nepalese citizens as per their demand. 
However, it is very much regressive because even in this 21st century it can be clearly seen how much racism can be sensed. India being a very diverse nation historically like Nepal in their constitution they have never ever stated any ethnic community based on their ethnic and caste group but in Nepal so-called progressive constitution it has classified Nepalese based on caste as per the law of Manu (manusmriti), ethnicity, origin, ecological residence and religion stating in several articles. For example, 
PART 3 Fundamental Rights and Duties (page 6-7)

Provided that nothing shall be deemed to prevent the making of special provisions by law for the protection, empowerment or advancement of the women lagging behind socially and culturally, Dalits, Adibasi (indigenous groups), Madhesi, Tharus, Muslims, oppressed class, backward communities, minorities, marginalized groups, peasants, labourers, youths, children, senior citizens, sexual minorities, persons with disability, incapacitated and the helpless persons, and of the citizens who belong to backward regions and financially deprived citizens including the Khas-Arya.
42. Right to social justice: (1) Socially backward women, Dalits, Adibasi, Janjati, Khas-Arya, Madhesi, Tharu, minority groups, persons with disability, marginalized groups, Muslim, backward classes, gender and sexually minority groups, youths, peasants, labourers, the oppressed and the citizens of backward regions, shall have the right to employment in state structures and public service on the basis of the principle of inclusion.

PART 8 Federal PARLIAMENT
84. Constitution of House of Representatives: 
(2) Provision shall be made according to federal law for the representation of political parties to file candidacy for the election of the House of Representatives for proportional representation system through closed list, of women, Dalit, Adibasi, Janajati, Khas Arya, Madhesi, Tharu, Muslim, and backward regions. Such candidacy shall also consider balance in geography and province.

Explanation: For the purpose of this provision, Khas Arya means Chhetri, Brahmin, Thakuri and Sannyasi (Dasnami) community.
Such a racist terminologies have been written in 8 different articles of our so-called progressive constitution which can be seen from http://www.inseconline.org/linkedfile/Bill%20Of%20Constitution%202015%20Sept.pdf

समानताको स्वरूप: राजनीतिक र सामाजिक (Equality: Political and Social)

हवार्ड विश्व विधालयको विश्व प्रसिद्ध विचारक तथा प्रयोगात्मक मनोवैज्ञानिक, स्टिभीन पिंकरको भनाई अनुसार समानता राजनीतिक समानता र सामाजिक समानता दुई फरक समानताहरु हुन्छन् |

उनको भनाई अनुसार "राजनीतिक समानता भनेको राज्यले आफ्नो जनताको लागि संविधानमा सुनिश्चित गरिने अपरिहार्य, अविच्छेद्य र अहस्तान्तरणीय अधिकार जुन जीवन, स्वतन्त्रता र खुशी को खोज/लक्ष्यसंग सम्बन्धित छ |

यस्ता अधिकारहरुको मान्यता दिनु/पहिचान गर्नु भनेको मानिसहरु पृथक वा विविध छन् हरेक आधारमा भन्नेमा विश्वास वा मान्यता राख्दैन |"

उक्त भनाईबाट के प्रष्ट बुझिन्छ भने राज्य /सरकारको आँखामा प्रत्येक नागरिक, जनता र मानव समान हुन् | त्यसैले कुनै विभेद गर्न मिल्दैन सामाजिक रुपमा निर्मित संस्कार, संस्कृति, भाषा, लैंगिक, वर्ण, धर्म, जातजाति र भौगोलिक क्षेत्रमा रहनेबस्ने आधारमा भन्ने प्रष्ट हुन्छ |

सामाजिक समानता भनेको श्रोत र साधनको पहुँच र नियन्त्रणसंग सम्बन्धित अधिकार हुन् जुन राज्य, सरकार, शासक, शोसक वर्गले आफ्नो अज्ञानताको मनोडर त्रासको कारणले गर्दा एकपक्षीय एकाद्त्मक नीति निर्माण गरी लाद्ने गर्छन | जस्तै नेपालको सन्दर्भमा भन्नु पर्दा राणाकालिन राज्य व्यवस्थापन प्रणाली ताका जंग बहादुर राणाको पालामा मुलुकी ऐन नामक नीतिनिर्माण गरेर ऐतिहासिक कालखण्डमा राज्य/सरकारले असमान र अन्यायपूर्ण एकाद्त्मक- एक धर्म/संस्कार/संस्कृति, एक जात/वर्ण, एक भाषा, एक पोशाक नीति निर्माण गरी पक्षपाती रुपमा नेपाल भूगोलको ठुलो संख्यामा रहेका नागरिक, जनता र मानव जातिलाई उच, निचको दर्जामा वर्गीकरण गरी बहिस्कृत, तिरस्कृत र घृणित व्यवहार गर्दै शोषक शासक वर्गले आफ्नो धर्म, संस्कार, संस्कृति, भाषा र भेषभुषा जबरजस्ती लादेर मनुबादी हिन्दुवादी बनाए आम हिमाल र पहाडमा बस्ने जनजातीहरुलाई जसको कारण आज आएर उनीहरुले आफ्नो गुमेको मौलिक सामाजिक पहिचान /समानताको साथै राजनीतिक समानताराज्य पक्षबाट माग्दै आई रहेका छन् मानवताको लागि राज्य पक्षबाट राजनीतिक रुपमा गरिएको अन्याय विरुद्ध |

सोहि अनुसार विगतको पंच्याती राज्य व्यवस्थापन प्रणालीको शासक शोसक र सरकारले तराई भेगमा रहदैबस्दै आएका "हामी मधेसी हौ" भन्ने समुदायहरुलाई धार्मिक र संस्कृति रुपमा विभेद नगरेता पनि उनीहरुलाई भाषिक, भेषभुषा, प्रशासनिक क्षेत्रको साथै प्राकृतिक श्रोत र साधनको पहुँच र नियन्त्रणबाट बन्चित गर्नुको साथै राजनीतिक असमनताको पनि शिकार हुनु पर्यो | त्यसैले आज उनीहरुले पनि आफ्नो गुमेको सामाजिक अधिकार, समानता र पहिचान सहितको न्यायको माग गर्दै आई रहेको छ राज्य पक्षबाट मानवताको लागि |

दलित समुदायको माग पनि सामाजिक न्याय नै हो उनीहरुमा एकदात्मक नीतिको सिकार नभएता पनि उनीहरुलाई सामाजिक र राजनीतिक असमानतामा अतिनै तुक्ष्छ रुपमा लादेर उनीहरुलाई अमानवीय व्यवहार गरियो राज्य पक्षले जसको शिकार आज्सम्म पनि उनीहरु सम्पूर्ण जातजातिको घृणा, तिरक्सर, बहिस्कार, अन्याय अत्यचार सहेर बस्नु परेको छ |

कर्णाली भेगका खसहरुलाई पनि सामाजिक र राजनीतिक समानता हर रुपमा अन्याय गरेको देखिन्छ उनीहरुको आफ्नो मौलिक पहिचान स्वाहा पारेर मुठ्ठी भरका सिमित कुलीन घर्निया हिन्दुस्तानबाट मुस्लिमहरुको डरत्रासले आफ्नो ज्यान बचाउन भागेर आएर सामन्ती शासक शोसक वर्गले राज्यस्तरबाट लादिएको सामाजिक असमानताको कारणले गर्दा आज कर्णाली देशकै अतिनै विपन्न क्षेत्र रहेको छ जुन क्षेत्र एकताका नेपालको भूगोलको गरिमा बोकेको थियो ऐतिहासिक कालखण्डमा |

महिला वर्गलाई पनि राज्य पक्षले गरेको मुख्य अन्याय भनेकै राजनीतिक असमानता हो जसको कारण उनीहरु पनि सामाजिक असमानताको शिकार हुनु पर्यो |

त्यसैले जसले समानता के हो भन्ने बुझेको छैन उनीहरुले मात्र तगारो हाल्छ र ढाल अनि प्रष्ट रुपमा देखिने कुलीन घर्नियाको मुठ्ठी भरको मति भ्रष्ट शासक, शोसक र सरकार/राज्यको भरौटे भई विरोध गर्ने गर्छन सामाजिक र राजनीतिक समानता व्यवहारमा देख्ने चाहने सचेत, सजक, शिक्षित र ससक्त नागरिकहरुको आफ्नै अज्ञानताले गर्दा मानवताको साथ दिनु भन्दा दानावताको साथ, हात दिने गर्छन मुर्ख मनुवाहरु |