नेपालमा यौन शिक्षाप्रति पढे लेखेका शिक्षित वर्गहरु नै बाधक

यौन, यौनिकता र प्रेम सम्बन्धित मज्जाले खुलेर ग्रन्थ/शास्त्र /पुस्तक "कामा सुत्र" नाम दिएर लेख्ने चाही हुने हामी हिन्दुस्तान र नेपाल भूमिका पुर्खाहरुले | तर सोहि पुस्तक पढेर अघि बढ्न र सभ्य भाषा र शैलीमा बोल्न चाही हुने मान्यता राख्दो रहेछ पढे लेखेका शिक्षित दीक्षित प्राज्ञिक वर्गहरुले समेत अनि जो कोहि खुलेर उनीहरुको सामुन्ने खुलेर बोल्यो भने चाही त्यसरी बोल्न हुन्न भनेको सुन्दा म त चित खादै आई रहेको छु बा |

कस्तो पाखण्डी र ढोगी होला भन्ठानेर किन कि लुकिछिपी र बन्द कोठामा उनीहरु नग्न भई खुलेर जे पनि गर्न हुने अनि सो बारे सत्य, तथ्य र यथार्थ ज्ञान शिक्षा दिदा लाज शरम अनैतिक हुने !! कस्तो सोचाई, धारणा, दृष्टिकोण र बुझाई होला उनीहरुको |

यसो कुरा बुझ्दा हाम्रो ज्ञान भुमि, शान्ति भुमि अग्रगामी नेपालमा सामाजिक र धार्मिक परम्परा र अन्धविश्वासमा विश्वास र प्रचलनहरूले गर्दा अज्ञानता र अनभिज्ञता चरम छ भन्ने कुरा त आम पढे लेखेका शिक्षित चेत खुलेका वर्गहरुले महसुस गरेकै कुरा हो | तर खुलेर भन्न भने सक्दैन प्राय जसले वनको बाघले खाओस नखाओस मनको बाघले खाएर आफ्नै अज्ञानता र अनभिज्ञताको कारणले गर्दा | त्यसै कारण पनि मलाई भने ती त्यस्ता कुरीति, कुसंस्कार, कुपरम्परा र अन्ध विश्वासकै पछि लाग्न रुचाउछु र सोहि अनुसारले आफ्नो अध्धयन र कार्यको लागि पेशागत रुपमा सुम्पिएको छु तन, मन र धन पनि एक सभ्य, सम्पन्न, शिक्षित, सबल, समानता मुलुक समाजको विकास गर्नको निम्ति भए पनि होस्टेमा हैसे होस् भन्ने अभिप्रायले गर्दा |

मलाई खुलेर कुरा गर्न मन पर्ने विषयहरु भनेको यौन, धर्म र राजनीतिक जुन सकभर नगर्नु कुरा भन्दा रहेछन | तर यसैमा छ मानवको जीवन र जगत अल्झिएको अनि नगरेर हुन्छ खुलेर यस विषयहरु प्रति !!!

जे होस् कुरा बुझ्दा धेरै यौन, यौनिकता तथा प्रजनन स्वास्थ्यसंग सम्बन्धी जिज्ञासा, कौतुहलता, र समस्याहरु रहेछन कसरी आफ्नो प्रेमिका, श्रीमती, पत्नी, जीवन संघिनी, वा जो कोहि महिलाहरुसंग यौन सम्पर्क राख्दा बदी भन्दा बदी यौन सन्तुष्टि लिने र दिने भनेर |

कुरा बुझ्दा उनीहरुको मनमा यी यस्ता विषयहरुमा प्रश्नहरु तेर्सिएको रहेछन जस्तै

- यौन इच्छा, यौन आनन्द र सन्तुष्टि, यौन चरमोत्कर्ष,

- शिघ्र स्खलन हुने

- हस्तमैथुन

- सन्तान उत्पादनको लागि हस्तमैथुनले पार्न सक्ने समस्या आदि ईत्यादी बारेमा

- यौन सम्पर्क गर्दा कस्तो पोजिसनमा बदी आनन्द र सन्तुष्टि दिन सक्ने आफ्नो यौन जोडीलाई

समस्या हामीसंग छ, समाधानको उपाय पनि हामीसंगै छ मात्र लागि परि खोज्नु, सोच्नु र बुझ्नु पर्छ को होस् मुख्य समस्या र यसको निराकरण के हो भनेर | मैले सोहि अनुसारले गर्दा मैले पाए सारा समस्याको समाधान हिन्दुस्तानी र बौद्ध दर्शन साहित्य र ग्रन्थहरुमा रहेछ भनेर |

ल अब सबै युवा युवती लगायत यौन सम्बन्धी शिक्षा दिने, जिज्ञासा लिनेहरुले अध्धयन गर्नु नै पर्ने पुस्तक रहेछ यो "कामा सूत्र" भन्ने जसमा "प्रेम र सेक्स कला" को बारेमा मानव यौन व्यवहार बिस्तृत रुपमा व्याख्या र वर्णन गरेका रहेछन "वत्स्ययाना" हिन्दुस्तानी दार्शनिकले ६ औ शताब्दीमा जुन पुस्तक विश्वभरि विशेषत पश्चिमेली मुलुकहरुमा अति नै खुलमखुल्ला रुपमा बिक्रीवितरण गर्ने र सो संग सम्बन्धित तालिमहरु पनि दिने गर्दा रहेछन |

मनोभ्रम र अशान्तिबाट छुटकारा पाउने दुई पृथक मार्ग बीच प्रमुख भिन्नता

मनोभ्रमबाट छुटकारा पाउन त्यति सहज छैन जसको लागि निकै कसरत गर्नू पर्छ स्वयं तपाई हामीले | जे देख्छौँ, सुन्छौ र हेर्छौ त्यो प्राय सत्य, तथ्य र यथार्थ नै होइन | तर जे देख्दैनौ र सुन्दैनौ सोहि प्राय सत्य, तथ्य र यथार्थ हुन्छ |

अध्यात्मिक (Spiritual) हुनु, धार्मिक (Religious) नहुनु भन्ने मेरो आफ्नो बुझाई सहितको मान्यता हो किन कि अध्यात्ममा मनमा शान्ति (Peace) मिल्छ मुसु मुसु हास्न पाइन्छ दया माया करुणा भाव उत्पन्न हुन्छ मनोडर भय मुक्त हुन्छ मनमा भने धर्मात्ममा क्रान्ति /अशान्ति (Piece) मिल्छ, ठुसु ठुसु रिस उठ्छ क्रोधी भाव मनोडर, भय चिन्ता पिर लोभ लालच उत्पन्न हुन्छ मनमा जुन विश्व मानव समाजको साथै तपाई हाम्रै दैनिक जीवन र जगतमा देखेका र अनुभूति गर्दै आई रहेका छौ | तर धार्मिक बन्न सजिलो छ किन कि कुनै वैचारिक आस्था र विश्वासको ज्ञानलाई आर्जन र धारण गरियो धार्मिक बनियो अरुलाई देखाउन र आत्म सन्तुष्टिको लागि मठ मन्दिर धायो पुजा आजा प्रथाना गर्यो, बलि दियो सकियो | बारम्बार सोहि दोहोर्यो नमरुन्जेलसम्म र मरेर गई सके पछि सोहि पुन भावी सन्ततिहरुले गर्दै जाने गर्छन युगौ युगौसम्म | यो हुल र भिड मनोविज्ञानको मार्ग हो सत्य, तथ्य र यथार्थ भन्दा पनि विश्वासी अनुयायीहरुको जमातको ज्ञान र भक्ति मार्ग हो शक्ति र समृद्धको लागि समाजमा देखाउनको लागि |

तर अध्यात्मिक बन्न चाही त्यति सहज छैन | निकै कठिन छ किन कि अध्यात्मिक बन्न पहिले ज्ञान आर्जन गर्यो | तत्पश्च्यात आर्जेको ज्ञानलाई व्यवहारिक रुपमा स्वयंमा अभ्यास गर्न ध्यान मार्गमा लाग्नु पर्छ जसको लागि मेहेनत र समय लगानी गर्नु पर्छ, देखावटी रुपमा केहि हुन्न सबै भित्री रुपमा हुन्छ, कसैले देख्दैन आफुले गरेको ध्यानको अभ्यास, मात्र अनुभूति गर्न सकिन्छ | भावी सन्ततिहरुमा हस्तान्तरण गर्न त्यति सहज छैन किन कि स्वयंले प्रयोगात्मक अभ्यास गर्नु पर्ने हुन्छ | यो सत्य, तथ्य र यथार्थ र मानव भई जन्म लिनु र बाच्नुको अर्थ खोज्ने अरुलाई दुख कष्ट दिने भन्दा पनि सहनु नकहनु भन्ने मुक्तिको मार्ग हो जुन प्राय एक्लै हिड्नु पर्ने हुन्छ, हुल र भिड मनोवैज्ञानिक शिकारबाट मुक्त हुने मार्ग हो | यसमा शान्ति मिल्छ मनमा र समृद्ध मिल्छ तनमा |

राजकुमार सिद्धार्थ गौतम जो आफ्नो बुद्धुपनबाट छुटकारा पाउने ज्ञान र ध्यान मार्ग लागि ६ वर्षको अथक प्रायस पश्च्यात उनलाई बोध भयो सम्पूर्ण मानवको दुख कष्ट पिडाकू मूल कारण र त्यसबाट मुक्ति हुने मार्ग जसलाई बुद्ध मार्ग भनेर चिनियो सो अध्यात्मिक मार्ग हो | तर प्राय बुद्ध मार्गीहरु विगत कयौ वर्ष सायद शंकराचार्य र नालन्दा विश्व विधालयको ब्राह्मण बुद्ध भिक्षु, पदमसम्भव (गुरु रिन्पोच्छे) को पाला, ८ औ शताब्दी देखि धार्मिक बन्ने मार्गमा हिड्न थालेको पाइन्छ कर्मकाण्डी पुजापाठ, मठ मन्दिर धाउने आदि परम्परागत अभ्यासमा लागि विशेषत नेपाल र हिन्दुस्तानमा |

अध्यात्मबाद र धार्मिकबाद उस्तै उस्तै लागेता पनि घोडा र गधा मिसिएर जन्मेको खच्चड झैँ हो | फरक छुट्याउनु सक्नु पर्छ कुन घोडा, गधा र खच्चड हो भनेर | त्यस्तै गरी भेडा, च्यांग्रा र बाख्रा पनि एकै देखिन्छ कतिपयको लागि | शुद्ध दुध र पानी मिसाएको दुध पनि हेर्नुमा केहि फरक हुन्न | तर फरक त अवश्य छ ती तीन जनवार र पानी हालेको दुध र शुद्ध दुधमा | हो त्यस्तै हो अध्यात्मिक र धार्मिक मा पनि हेर्नुमा उस्तै उस्तै देखिन्छ तर फरक अवश्य छ सत्य, तथ्य र यथार्थ बुझ्ने र भ्रमबाट छुटकारा पाएकाहरुलाई |

कुरा बुझ्नु मुसु मुसु हास्नु नत्र भेडो झैँ बा बा कराउदै बथान तिर हिड्नु हुलले जे गर्छन सोहि भुल गर्न |

एक जना फेसबुक मित्र, चन्द्र मगर जीले मेरो उक्त लेख अध्धयन गरे पछि आफ्नो प्रतिकृया यसरी राख्नु भयो:

"अध्यात्मिक र धार्मिक बिच फरक त हुने नै भो। धर्म अनुसार धार्मिक हुनु भनेको पहिल्यै स्थापित गरेका मान्यतालाई कायम दिएर पालना गर्नु हो। तर अध्यात्मिक हुनु भनेको धर्म वा बिश्वास माथि पुन: अध्यायन गरेर नयाँ बिचारको साथ अघि बढ्नु हो। पहिला बुद्ध पनि हिन्दु धर्म र परिस्थतिका अध्यात्मिक गुरु थिए। तर पछि तिनका ति बिचारलाई पालना गर्ने गरी बुद्ध धर्मको बिकास भएको हुनुपर्छ।"

उनको बुझाईमा केहि तथ्यपरक भएता पनि पूर्ण रुपमा तथ्यमा आधारित नभएकोले यसरी प्रष्ट पर्ने गरी मैले आफ्नो प्रतिकृया यसरी प्रस्तुत गरे फेसबुकको कमेन्टमा:

"हिन्दुस्तानको धार्मिक र अध्यात्मिक ऐतिहासिक घटनाक्रम अध्धयन गर्ने हो भने हिन्दु भन्ने धर्म वा जीवन शैली मात्र ९, १० औ शताब्दीमा स्थापित भएको पाइन्छ जब कि राजकुमार सिद्धार्थ गौतम परिनिर्वाण भएको करिब १००० वर्ष नै भई सकेको थियो | राजकुमार सिद्धार्थ गौतमको पालामा दुई धार्मिक र आध्यात्मिकबादको मार्ग थिएछ १. वैदिकवादको अपभ्रंश रुप ब्राह्मणबाद र २. स्रमणबाद जस अन्तर्गत महाबिरको खोज मार्ग जैन धर्म मार्गमा | राजकुमार गौतमले दुवै मार्ग सिके धारण गरे | तर कालान्तरमा चित्त नबुझेर आफ्नै मार्गमा लागे पश्च्यात आफ्नो मनको बुद्धुपनबाट छुटकारा पाउने आफुलाई बोध भएर स्वयंलाई बुद्ध घोषणा गरेको ऐतिहासिक प्रमाण भेटिन्छ | त्यसैले बुद्ध पनि हिन्दु थियो वा सो मार्गमा लागेका थिए भन्नु भनेको हाम्रो बुझाईको सिमिता हो भन्ने पुष्टि हुन्छ | बरु हिन्दु धर्म चाही ब्राह्मणबाद र बुद्ध धर्मको मिश्रित रुप हो भन्ने पुष्टि चाही टन्नै छ |"

वैदिकबाद, ब्राह्मणबाद र हिन्दुबादको रुप स्वरूप र प्रतिफल !

वैदिक ज्ञान राम्रो थियो, हाम्रो भन्न लायाक थियो किन कि त्यो प्रकृतिक सिद्धान्तमा निहित थियो | तर वैदिक ज्ञानको संरक्षण, सम्बर्धन र प्रवर्धनकर्ताहरुले नै अपभ्रंश गरे, भ्रष्ट पारे लोभ लालचमा फसी आफ्नो क्षणिक व्यक्तिगत, पारिवारिक र साम्प्रदायिक प्रयोजनको लागि मात्र उपयोग गरी जसले गर्दा पूर्ण रुपमा कर्मकाण्डी प्रचलन भित्रायो मिथ्या कपोकल्पित ज्ञानले प्रदुषित बनाई हिँसा हत्या पारिवारिक झैँझगडालाई बढवा दिने गरी "ब्राह्मणबाद" भन्ने धर्म नै निर्माण गरेको रहेछ बुद्धकालीन अघिको हिन्दुस्तान/भारतमा |

ब्राह्मणबाद र बुद्धबादको मिश्रित "बाद" रहेछ "हिन्दुबाद" जुन स्थापना गरेको रहेछ नवौ, दशौ शताब्दी ताका | त्यसैले हिन्दु धर्म होइन जीवन शैली हो भन्ने गर्दा रहेछ किन कि बढि नै कर्मकाण्डी भए पछि कुनै पनि प्रकृतिमा निहित वस्तु, प्राणी, घटना र परिघटनाको सत्य, तथ्य र यथार्थमा आधारित गुण विशेषता, सिद्धान्त, नीति नियम र परिवेश नै धर्म हो र सोको वैचारिक दर्शनको टिपोट र रिपोट गरी लिपिबद्ध गरेको पुस्तकलाई शास्त्र र ग्रन्थ वा धार्मिक पुस्तक भन्ने गर्छन र जसले सोलाई धारण गर्ने गर्छन त्यस्ता व्यक्तिलाई नै धार्मिक व्यक्ति भन्ने गर्छन | तर सो नै नरहे पछि कहाँ धर्म धारण गरेका धार्मिक व्यक्ति भन्न पाईयो र !! त्यसैले हिन्दु धर्म होइन जीवन शैली हो भन्ने गर्छन कतिपय पढे लेखेका शिक्षित दीक्षित विद्वान बुद्धिजीवी विज्ञ हिन्दुवादका संरक्षण र पालककर्ता हिन्दुस्तानी र नेपालीहरु जुन स्वाभाविक नै हो भन्ने प्रष्ट छ |

पढे लेखेका शिक्षित दीक्षित विद्वान बुद्धिजीवी विज्ञहरुको आफ्नो धर्म भनेको पुर्खाले रचेका सोचेका र संचित गरेका ज्ञान रचना र आविष्कारहरुलाई परिस्कृति गर्दै उत्कृष्ट रुप दिदै जानु पर्नेमा हामी प्राय रणभुल्लमा परेर नराम्रो गरी फसेका छौ भ्रम नै भ्रमको यो संसारमा | जुन जापानिज, चाईनिज र सिंगापुरेहरुले चाही बुझेर ज्ञानको विशुद्ध रुप "विज्ञान" लाई आत्मसात गरी सत्य र असत्य, तथ्य र मिथ्या, वास्तविक र भ्रामिक के हो भनेर खोजे, छुटाए र केलाए तर हामी अन्य पूर्वीय दर्शन भनेर कुर्लिने हिन्दुस्तानी र नेपालीहरु चाही मज्जाले दलदलमा फसे र आजको दिनमा आएर पश्चिमेली वैज्ञानिकहरुले हाम्रो वैदिक दर्शनबाट यो गरे, उ गरे भनेर पुन पश्चिमी मुलुकहरुलाई गालि गरेता पनि ताली पनि उनीहरुबाटै भएको उत्घोषण गर्ने गर्छौ | त्यसैले खोई के खोई के किन हामी आफुले खनेको दलदलमा आफै भासिंदै पश्चिमी मुलुकहरुलाई गालि दिने र तालि पनि उनीहरुकै स्वीकार्ने गर्छौ ज्ञानको विशुद्ध रुप छुट्याउने विधी "विज्ञान"/वैज्ञानिक विधिलाई छिछि धुर धुर गरी | राज कुमार सिद्धार्थ गौतम जो बुद्ध हुनु भयो आफ्नो मनको बुद्धुपनबाट ब्युझिएर उनले गर्नु भएको महान काम भनेको ब्राह्मणबादबाट वैदिक ज्ञानलाई पुन आफ्नो मौलिक रुपमा ल्याई दिने मानवीय काम गर्नु भएको मात्र हो जसलाई कालान्तरमा उनको अनुयायी तत्कालिन ब्राह्मण र क्षेत्रीयहरुले अनेक नामकरण गरी हालमा आएर बुद्ध धर्म भन्ने पहिचान लियो मानव समाजमा |

के तपाई हामीले पनि सोहि गर्न सक्दैनौ हिन्दुवादबाट मानव कल्याण जस्ता राम्रो जति केलाई, छुट्याई संरक्षण गर्ने अनि नराम्रोलाई नराम्रो अमानवीय दानवीय हो भनेर फ्याक्ने मिल्काउने जसरी गर्ने गर्छन वैज्ञानिकहरुले आजको दिनमा आएर जुन गरेका थियो राज कुमार सिद्धार्थ गौतमले आज भन्दा २६०० वर्ष अघि नेपाल र हिन्दुस्तानमा | तब हामीले पश्चिमा मुलुकहरुले ईसाईबाद लादयो भनेर आरोप प्रत्यारोप गर्नु नै पर्दैन | साथै बाहुनबाद/ब्राह्मणबाद हिन्दुवाद भनेर घृणा तिरस्कार बहिस्कार गर्नु नै पर्दैन |

पश्चिमा मुलुकहरुको वैज्ञानिक खोजिको विकास भनेकै १७ औ शताब्दि यता भएको पाइन्छ जब उनीहरुले हिन्दुस्तान आक्रमण गरे १६ शताब्दीमा तबदेखि मात्र उनीहरुको बुद्धि विवेक चेतपूर्ण रुपमा खोलिएको भन्ने बुझिन्छ किन कि उनीहरुले वैदिक ज्ञान, बुद्ध ज्ञान र हिन्दुबादको ज्ञानको भण्डारणको शास्त्र ग्रन्थहरु पाए साथसाथै व्यवहारिक रुपमा नै बुझ्न, देख्न र हेर्न पाए तब उनीहरुले सो ज्ञानलाई अझै प्ररिस्कृति गर्दै लागे भन्ने प्रष्ट छ |

अल्बर्ट आईस्टाईले जुन एटम बमको निर्माण गरे सो ज्ञान जापानिजहरुको ज्ञानबाट प्राप्त ज्ञान हो भनेर स्विकारी सकेका छन् पश्चिमामुलुकका कतिपय वैज्ञानिकहरुले |

जय मंगलम, सबैको कल्याण भव !

चेलीबेटी बेचविखन तामांग समुदायको परम्परागत समस्या देशको समस्याको मुख्य चुनौती

समस्या छ त्यसैले त हामी पढे लेखेका शिक्षित दीक्षित व्यक्तिहरु छौ समस्याको निराकरण गर्न | तर मूलभुत कुरा हामीले जुनसुकै समस्याको जरा/जड पहिचान गर्नु पर्छ तब मात्र समस्याको निराकरण गर्न सकिन्छ नत्र दोष खेल खेल्यो बस्यो भ्यागुताले ट्वार ट्वार गरी उफ्री झैँ वर्षेनी वर्षायाममा |

"केहि समय पहिला, कान्तिपुर दैनिकमा प्रकाशित एउटा समाचारमा, नुवाकोट बालकुमारीका ८ का तामाङ थर भएका बाबुले आफ्नै १५ वर्षकि छोरीलाई बिक्रि गरेका थिए । गाँउबाट शहर घुमाउने वहानामा तीनजना दलालमार्फत छोरीलाई १० हजारमा भारतमा लगि बेचेका थिए । नेपालमा चेलिवेटि बेचविखन हुने जिल्लाहरुमा नुवाकोट, मकवानपुर, सिन्धुपालचोक जिल्लाका नाम प्रायजसो छापाहरुमा पढन पाईन्छ तापनि यो अवस्थालाई रोक्न न सरकारी निकायले सकेको छ । न त गैरसरकारी संस्थाहरुले नै । चेलिबेटि बेचविखनमा आफनै बाबुको, आफन्तको, लोग्नेले स्वास्नी, मामाले भान्जी, काकाले भतीजी र स्थानीय चिनजानका व्यक्तिहरुको संलग्नता रहेको प्रकाशमा आउने गरेका छन् ।

बिगतमा, सिन्धुपालचोक जिल्लाका एकजना अभियुक्तलाई चेलवेटी बेचबिखन गरेको र उनीहरुलाई देह व्यवापमा संलग्न गराएको अभियोगमा सिन्धुपालचोक जिल्ला अदालतले १७० वर्ष कैदको घोषणा गरेको समाचार प्रकाशमा आएको थियो । जिल्ला न्यायधिस अनन्त राज डुम्रेको एकल ईजलासले ३७ वर्षीय प्रेम तामाङ बिरुद्ध यस्ता ऐतिहासिक फैसला गरेको हो । यसरी १५ देखि १६ बर्षका ६ जना बालिकालाई भारतमा बिक्री गरेको अभियोगमा अभियुक्तलाई सजाय गरिएको थियो।"

- मनोज लामिछाने [१]

किन, कसरी, कहिले र कसले चेलीबेटी बेचबिखन जस्तो अमानवीय दानवीय जघन्य अपराधको एतिहासिक कालो दिनको शुरवात गरियो नेपालमा जसको कारण आफ्नै बाबुले छोरी, आफन्तले नातेदारको छोरीचेली, लोग्नेले स्वास्नी, मामाले भान्जी, काकाले भतीजी, दाजुले बहिनी, भाईले दिदि र स्थानीय चिनजानका व्यक्तिहरुको संलग्नता छ र यो किन अपराधिक परम्परा र प्रथा आजसम्ममा पनि निरन्तरता र कायम रहन सफल भयो भनेर पनि लेखहरु लेखे पो समस्याको मूल जड /जरा पहिचान गरी निराकरण गर्न सकिन्छ | खालि यी यस्ता सतही धरातलीय लेखहरु लेख्यो नेपालको प्रमुख तीन जिल्लाहरु नुवाकोट, मकवानपुर र सिन्धुपाल्चोक र सो भेगका तामांग समुदायको बारेमा घरीघरी तथ्यगत परिस्थिति कोट्यायो सकियो उनीहरुको दवित्य |

नेपालमा राणाकालिन सत्तामा सिन्धुपाल्चोकको हेलम्बुबाट शेर्पा, ह्याल्मु र तामांग समुदायका छोरी चेली जबर्जस्ति राणा शासक शोसकहरुले आफ्नो दरबारमा ल्याएर यौन दासी बनाउने गर्थ्यो र राणा शासक शोसकहरुलाई हिमाली भेगका ती समुदायका छोरी चेलीहरु दैनिक नयाँ नौलो आफ्नो यौन प्यासको लागि चाहिने भए पछि हेलम्बुको साथै सिन्धुपाल्चोक जिल्लाको हेलम्बुको ठिक तल रहेको गाउँ ईचोकबाट र हेलम्बुको पारी पट्टि नुवाकोट जिल्लाको घ्यांङफेदीबाट तामागं समुदायका छोरी चेलीहरुलाई यौन दासी को रुपमा राजदरबार ल्याउने प्रचलन थालियो | पछि हुँदा हुँदा त्यस भेगका छोरी चेलीहरुले पनि नपुगे पछि घ्यांङफेदीको छेउको गाउँ शिखरबेसी जुन नुवाकोट जिल्लामा पर्छ सोबाट ल्याउन थालियो | यसरी राणाकाल देखि शुरवात गरिएको तामांग समुदायको छोरीचेलीलाई जबर्जस्ती बेश्या बनाउने प्रथा र परम्परा पंच्यातकालमा पनि निरन्तरता गरियो | जसको लागि नुवाकोट जिल्लामा पन्चेको हस्ती डा. प्रकाश चन्द्र लोहिनी र सिन्धुपाल्चोक जिल्लामा पन्चेको हस्ती पशुपति शम्सेर जंग बहादुर राणा जस्ताले बिडो थाम्दै आई रहेका थियो सो कुप्रथा र कुपरम्परा तामांग समुदाय निरन्तरता दिलाउन |

साथै राणाकाल देखि नै हिन्दुस्तानमा शासन सत्ता चलाउदै आई रहेका अंग्रेजहरुले आफ्नो सैन्य फौजीहरुको थकान मेटाउन र यौन तृष्णा मेटाउन नेपालका राणाहरुबाट आफ्नो दरबारमा भएका यौन दासीहरुलाई बिक्रि गरेको भन्ने ऐतिहासिक तथ्यहरु रहेछ | जब राणा सत्ता स्वाहा भयो त्यति बेला पनि आफ्नो राजदरबारमा रहेका यौन दासीहरुलाई आफु हिन्दुस्तान भाग्दा उतै लागेको भन्ने ऐतिहासिक तथ्यहरु यदाकदा भेटिन्छ |

त्यसैले जहिले पनि तामांग समुदायमा र तामांग समुदाय बाहुल्यता भएको नेपालको मुख्य तीन जिल्लाहरु: नुवाकोट, मकवानपुर र सिन्धुपाल्चोक भनेर मात्र किन लेखहरु लेख्ने गर्छन | यी यस्ता सतही धरातलीय लेखहरु लेख्नुको मूल उद्धेश्य र नियत के हो लेखकहरुको भनेर खोज तलास गर्ने दिन आई सक्यो अब त नेपालमा भन्ने लाग्छ |

तामांग समुदायमा त्यसरी जबर्जस्ती राणा शासक शोसकहरुले लादिएको चेलीबेटि बेचबिखन जस्ता जघन्य अपराधको कारणले गर्दा नेपालमा कयौ व्यक्तिहरुले एनजीओ चलाई आफ्नो पहिचान स्थापना गरेको छ विश्वमा, अनेक पुरुस्कारहरु थापेका छन् | तर पनि समस्या जहीको त्यहि किन छ? कसैले गहन र गम्भीर रुपमा सोध खोज गरी अध्धयन अनुसन्धानात्मक तथ्यहरु राख्ने खासै झमर्को गरेको छैन | खालि शोषित पिडित शिकारलाई मात्र दोष लगाउने खेल (Victim Blaming) खेल्दै आई रहेका पाउने गर्छौ पढे लेखेका शिक्षित दीक्षित नेपालको विद्वान बुद्धिजीवी विज्ञ भनाउदाहरुले | सायद उनीहरुलाई जुन समुदाय राज्यबाट विगत २५० वर्ष देखि शोषण दमन सामाजिक अन्याय अत्याचार तिरस्कार बहिस्कार हुँदै आई रहेका छन् उनीहरुलाई त्यसरी आरोप प्रत्यारोप दोष लगाउदा आनन्द आउछ मनमा निकै सन्तुष्टि मिल्छ जस्तो छ, मूल समस्याको जड कहाँ छ र कसरी निराकरण गर्न सकिन्छ भन्ने भन्दा पनि उनीहरुको नियतहरु बुझ्दा |

चेलीबेटी बेचबिखन जस्तो अमानवीय दानवीय जघन्य अपराध सुनियोजित राजनीतिक र आर्थिक चलखेल र छलखेल हो तामांग समुदायमा विगतमा लादिएको न कि सामाजिक मुद्धा मात्र हो जुन हामीले सोच्ने बुझ्ने गर्छौ किन कि म स्वयं पनि १९९६ मा जब हिन्दुस्तानबाट १२० चेलीबेटी हिन्दुस्तानको बेश्यालयमा बेचिएका थिए उनीहरुलाई ५ बाट एनजीओले ल्याउदा तत्कालिन समयमा म कार्यरत संस्थाले पनि करिब २० जना पुनर्स्थापन गर्न जिम्मा लिएका थिए जसको ईन्जार्च म स्वयं थिए | ती बहिनीहरुको आफ्नै मुखबाट उनीहरुलाई कसरी किन कसले बिक्रि गरे भन्ने प्रत्यक्ष उनीहरुको जीवनको कथा सुन्ने अवसर मिलेको थियो | त्यसैले बाहिरी सतही रुपमा एनजीओ आइएनजीओमा काम गर्ने नियत र अरुलाई निच निर्दयी देखाउने गरी मात्र लेखहरु लेख्ने भाषण गर्दै शासन गर्न त्याग्नु पर्यो | नत्र हेर्दै जानु के के हुन्छ आगमी दिनहरुमा समयले आफ्नै बताउने छ |

स्रोत

१. मनोज लामिछाने २०७४. नेपालमा चेलीबेटि बेचबिखनको अवस्था र चुनौती https://gautambuddhasandesh.com/2017/10/04/%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%AE%E0%A4%BE-%E0%A4%9A%E0%A5%87%E0%A4%B2%E0%A5%80%E0%A4%AC%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%BF-%E0%A4%AC%E0%A5%87%E0%A4%9A%E0%A4%AC%E0%A4%BF%E0%A4%96%E0%A4%A8/

Very rare personality type, INFJ (Introversion, iNtuition, Feeling, Judging) I have 😜😘😛

What is a normal to one person, culture, country/place and religious group is abnormal to others which I got to understand once I started to explore to understand gender-based discrimination root cause because whatever bias or discrimination or injustice or inequality based on sex, race, skinned colour, class, caste, geographical region or belief take place in a human society it is just the fruits that have been ripen to taste which we have been tasting since we were born or earlier than that our ancestors had tasted. I was not that much aware about discrimination or inequality thus I know nothing about it before, till I completed my Master in Public Health although I used to face some discriminatory attitude and behaviour especially from my elder brother and mother. However, following the establishment of the first and only nurse-midwives led birthing centre in 2007 from our own out of pocket expenses to empower nurses to help them to stand independent in helping others women, especially childbearing women I came to realise the intensity of discriminatory attitude and behaviour in the society and among professionals. After gaining three years of running the birthing centre I decided to pursue my further education in the related field focusing on gender power relations in sexual and reproductive health (SRH) to under about it in-depth. SRH is my passionate field because I worked in this field once I joined public health sector in 1997 with Women's Rehabilitation Centre (WOREC) where currently I am a board member as per the request of the founding chairperson, Dr Renu Adhikari Rajbhandari. 
Anyway, while doing my doctorate I explored lot of books and articles relating to the issue and realised that unless and until we don't change our mindset nothing going to happen. I realised that everything is psychology and psychology has been controlling our body, mind and spirit including human attitude, behaviour and emotion that construct our personality traits. Since then intentionally I tried to became abnormal for those considered themselves normal fitting in socially constructed norms, values and beliefs.

I see that most of the people like to be a normal fitting very well in their cultured society and cultured mind. However, I am bit wired who don't like to be a normal fitting myself in a Gaussian coined normal distribution statistical belly curve median of around 68% that's why I chose to be abnormal to remain odd in out in my thoughts and actions. This could be the reason WHY I had most of these traits that very rare only in 2% of the world population have personality type [1, 2,3].
1. They always see the big picture and invest in long-term.

They always weigh out their options before making a move. If something is not good enough they will figure out a better way.

2. They are hardworking.

They work hard and will always do the job correctly even if they have to plan out all the tiny little details.

3. They trust their gut feelings.

They are deep thinkers who are highly intuitive. While they do go over all the possible outcomes of everything in their minds they also know when their gut tells them to do something that they should do it.

4. They are truth seekers.

INFJs seek a deeper meaning for everything happening in this universe.

5. They do not like to work with people who disagree with them.

They prefer small groups of people instead of large ones. If you don’t agree with them and cannot come to some sort of common ground they will up and cut you out of everything.

6. They are good at comforting people.

They are great at providing the shoulder you need to cry on.

7. They can read people.

They can see people for who they truly are if you have bad intentions chances are they can tell.

8. They are often lonely.

Even in a room full of people they still feel like the odd man out. This is because they are so ‘different.’

9. They are either all or nothing.

They value quality over quantity and if you are not putting in your best efforts they want nothing to do with you.

10. They are full of contradictions.

They are always going from one end of the spectrum to the other. This sometimes makes them hard to follow.

11. They are great at connecting the dots.

Figuring things out is one of their strong points. If you can’t find an answer you may want to go to an INFJ for advice.

12. They are writers, not talkers.

The INFJ, for the most part, wants to get things out with paper and pen over word of mouth. Writing is a means of bringing an end to all the chaos going on in their minds. If you want an INFJ to talk on the phone unexpectedly chances are there will be quite a few moments of silence.

References

1. If You Have Any of These 12 Traits You Belong to the World’s Rarest Personality Type accessed from http://awarenessact.com/if-you-have-any-of-these-12-traits-you-belong-to-the-worlds-rarest-personality-type/?=ta

2. INFJ PERSONALITY (“THE ADVOCATE”) accessed from https://www.16personalities.com/infj-personality
3. INFJ accessed from https://en.wikipedia.org/wiki/INFJ.

Historical injustice should be addressed through Reparation

Historical social injustice should be addressed through Reparation for the systematic, structural and strategic marginalisation of certain groups by the state which has done in Nepal since 18th century imposing unjust law, policies and strategies based on the Law of Manu "Manusmriti". However, it has been overlooked because only handful of Nepalese are aware and informed about it and the vast majority of people who are holding power in the state three major pillars known as executive, legislative and juridic belong to those families, colour, class and caste whose ancestors were involved in marginalisation and discrimination of large group of Nepalese.

According to the Constitution of Nepal “Marginalized” means those who have been forced to fall backward politically, economically and socially, those who have been unable to avail services because of discrimination and harassment, and because of geographical disconnection, and those communities whose standard of living has been below the legal standard as specified in the Human Development indicators. It also signifies the ultra-marginalized and communities on verge of extinction [1]. In Nepal according to the Nepal Federation of Indigenous Nationalities following indigenous have been classified as a marginalised group. These include

1. Sunuwar

2. Tharu

3. Tamang

4. Bhujel

5. Kumal

6. Rajbansi

7. Gangai

8. Dhimal

9. Bhote

10. Darai

11. Tajpuriya

12. Pahari

13. Topkegola

14. Dolpo

15. Free

16. Mugal

17. Larke

18. Lohpa

19. Dura

20. Walung

According to the Nepal Multidimensional Exclusion Index 2013 aforementioned marginalised groups are massively deprived from the state welfare system [2]. However, they still has to compete with caste/ethnic groups that have privileged by the state system. In order to uplift marginalised communities government of Nepal should make policies, strategies and plans based on the available evidence such as Nepal Multidimensional Exclusion Index 2013.
Therefore, when government of Nepal makes policy to uplift these marginalised group members they have to clearly specify how they will uplift from their present status of backwardness because of unjust politically, economically and socially discriminatory policies, law and strategies imposed on them and their ancestors. They should be provided justice by reparation addressing historical injustice that was imposed on them.

Reference

1. Government of Nepal 2015. Constitution of Nepal 2015. Kathmandu, Nepal.

2. Bennett L. & Parajuli D. 2013. The Nepal Multidimensional Exclusion Index: Making Smaller Social Groups Visible and Providing a Baseline for Tracking Results on Social Inclusion, Himal Books, Kathmandu.

Gender stereotypical hypocritical attitudes and behaviours towards girls and women in Nepalese society

We are what we think and utter as our thoughts are seeds of words that propel us to take action that exhibit in our attitudes and behaviours. Psychological evidence suggests that an individuals' thoughts and ideas shape societal perspective and mindset on how one looks surroundings and its objects, individual and society as a whole. 
In Nepalese society from each and every aspect of socioeconomic affair females are always look down because of gender stereotypical hypocritical attitudes and perceptions towards them from womb to tomb. From their feminine power of production and reproduction that is directly relating to their sexuality and characteristics they have been negatively and submissively prototype  believing and thinking that they are worthless human being, can't do anything without male members of their life and family. Therefore, proverbs relating to misogynist views and attitudes have been coined since ancient time that we commonly hear in our society even these days uttering by both men and women. Some of the commonly use and refer gender stereotypical misogynist Nepali proverbs include [1]: 
Beget a son, and dine on mutton; beget a daughter, get pumpkin.
A daughter is the nest of shame.
The daughter is dead and so is infamy
The daughter is for managing the household; the son is for the world.
The riches in the fist and the wife within sight.
A manly man has ten wives.

The crowing of a hen is unbecoming.

Do not ask a man’s salary, nor a woman’s age.

Father and son doing the accounts; mother and daughter swapping things.

A daughter is reared for the in-laws as the dog is taken by the leopard.

Straw houses can never last, women never retain their caste.

If you have a foot, shoes are always readily available.

Blacker than coal, tattered clothes with holes,

Without beauty and grace, in a husband-hunting race.

Even a mouse marries seven times in December.

Many a wanton woman have ten husbands; but not one at the time of death.

Even the fart of the youngest wife tends to be sweet.

Fatherlessness makes one a half-orphan; motherlessness makes one a full orphan.
Look for a pebbly uneven plot, go for a wife with a goitre.
The swapping of cooked rice and a wife is not done.
If romance does not work, there is always the wife at home.

Nepalese society it is irony that females are remembered only when there is a distressful situation and accordingly proverbs have been created by old days feudal mindset men. Some of the proverbs include [1]:

A mother is remembered only at times of distress.

If the maternal breast could not gratify,

Would the sucking of father’s knee satisfy?

Reference

1. Uprety, Balram, 2008. Beauty, grace and the crowing hen. Accessed from http://old.himalmag.com/component/content/article/912-beauty-grace-and-the-crowing-hen.html

बाहुन को बुद्धि हुन्छ, तामांग को बुद्धि हुदैन भन्ने विद्वानहरुको बुझाई प्रति समर्पित आलेख

जतिसुकै पढे लेखेका देश विदेश डुलेका भएता पनि नेपालमा कस्तो बुझाई होला म त कुरा सुन्दा पनि तीन छक्क पर्छु कतिपय हाम्रा नेवार समुदायका विज्ञ विद्वान बुद्धिजीवीहरुको बुझाई सुन्दा |

विगत केहि समय यता मेरो भेट भयो शैक्षिक प्रतिष्ठानको एक उच्च पधाधिकारी ज्युसंग जसले विधावारधि पनि गर्नु भएको छ जनस्वास्थ्य क्षेत्रमा तर पेशागत व्यवसायले भने उहाँ चिकित्सक हुनु हुन्छ नेवार "श्रेष्ठ" समुदायबाट अनि उहाँको बुझाई रहेछ तामांग समुदायको व्यक्ति टाठोबाठो हुन्न, ल्वादे हुन्छ भनेर |

उहाँले म संग कुरा गर्ने वितिकै भन्दै आई रहनु भएको छ म लगयात अन्यसंग,

"लक्ष्मी जी कस्तो बाठो बाहुन जस्तै तामांग भएर पनि" भनेको सुन्दा मैले पनि जवाफ उहाँलाई यसरी दिदै आई रहेको छु,
"बाहुनहरुको संगतले गर्दा म पनि तामांग को बाहुन भई सकेको छु, चलाक, चण्डाल र चतुर कागको फुल चोर्ने टाठोबाठो |"

बुद्धि र सुरो बारेमा पृथ्वी नारायण शाहले भन्नु भएको रहेछ आफ्नो दिब्य उपदेशमा यस्तो,

"यो तीन शहर (काठमाडौँ, भक्तपुर र ललितपुर) भनेको चिसो ढुङ्गो रहेछ | खेलखाल मात्र ठुलो रहेछ | कुवाको पानी खानेको बुद्धि पनि हुदैन, सुरो पनि हुदैन, खेलखाल मात्र हुँदो रहेछ .....|"

हामी तामांग समुदाय भनेको हिमाल र पहाडमा बस्ने उच्च हिमालको शुद्ध बगेको पानी पिउने जाति परियो | त्यसैले कुरा बुझ्नु मुसु मुसु हास्नु मनमा शान्ति लिनु | 😜😜

जे होस् सोहि क्रममा उहाँले मेरो अगाडी नै आफ्नो एक जना युवा प्रसुती रोग विशेषज्ञ सहपाठीसंग कुरामा कुरा गर्दै भन्नु भ्याई हाल्नु भयो,

"लक्ष्मी जी तामांग भएर पनि निक्कै बाठो हुनु हुन्छ |"

तत्पश्च्यत ती युवा प्रसुती रोग विशेषज्ञ जो बाहुन थिए उनले भने,

"तपाईलाई तामांग समुदाय बारेमा खासै जानकारी छैन रहेछ उनीहरु एकदम सुरो बाठो टाठो हुन्छ तर राज्यले उनीहरुलाई थिचो मिचोमा राखेका थिए विगतमा त्यसैले शैक्षिक र आर्थिक रुपमा पिछिडिएका हुन् उनीहरु" |

तामांग एक जना पढे लेखेका छन् भने काफी हुँदा रहेछ भनेर त कुलमान घिसिंगबाटै प्रष्ट हुनु पर्ने हो आजसम्म कुनै पनि जातजातिको पदाधिकारीले गर्न नसकेको काम गरेर देखाई दिए नेपाललाई उज्यालो मार्गमा लगेर बाहुनको साथ र हात पाएर र बुद्धि भने आफ्नै प्रयोग गरेर | त्यसैले मैले भन्दै आई रहेको छु यदि नेपाललाई विकासको लागि निकास दिलाउने हो भने तीन समुदायहरु: बाहुन, तामांग र नेवार" मिल्नु पर्ने हुन्छ किन कि बाहुनको सत्तामा शक्ति र बुद्धि छ भने तामांग को बल, बुद्धि र निष्ठावान कर्मयोगी छ र उपत्यका वरिपरी छ भने नेवारको धन र जन छ राष्ट्रको केन्द्रमा थुप्रिएको |

जतिसुकै शहरमा बसेर कुनै एक विषय को विशेषज्ञता भएता पनि नेपाल र हिन्दुस्तानको सामाजिक, राजनीतिक, धार्मिक र आर्थिक इतिहास नबुझ्नेहरुले ठान्ने गर्छन बाहुन मात्र टाठोबाठो जात हुन् भनेर | बाहुन कसरी टाठोबाठो जात भए भनेर हिन्दुस्तान र नेपालको इतिहास केलाउन थाले पछि आफै प्रष्ट हुन्छ यदि तपाई हाम्रो मति भ्रष्ट भएको छैन भने मानवताको लागि |
हुन् त मैले सुनेको कति सम्म सत्य, तथ्य र यथार्थ हो काठमाडौँ उपत्यकाको नेवार समुदायहरु बाहुन समुदायलाई अतिनै बाठोटाठो ठुलो जात ठान्ने गर्छन त्यसैले आफ्नो छोरी चेली बाहुनसंग बिहे गरोस उच्च जातसंग आफ्नो सम्बन्ध स्थापना होस् भन्ने चाहन्छन भनेर | कस्तो चाहना होला भनेर म तीन छक्क पर्दै आई रहेको छु | गम्भीर र गहन रुपमा पढे त जो कोहि पनि टाठोबाठो भई हालिन्छ नि हाम्रो बाहुन समुदायहरुको मानिसहरु झैँ जसको पुर्खाले ३००० वर्ष देखि अध्धयन अध्यापन गर्ने काम गर्दै आई रहेका छन् जसले गर्दा आजको दिनमा आएर उनीहरु टाठोबाठो चतुर, चण्डाल र चलाक भए तर निष्ठावान भने खासै हुन् सक्नु भएको छैन उनीहरुको आफ्नै अज्ञानताले गर्दा लोभ लालचमा फसेर शक्ति र भक्तिको लागि |

जे होस मैले भन्दै आई रहेको छु यस विश्वमा दुई समुदायका व्यक्तिहरुलाई म सम्मान गर्छु किन कि उनीहरुको मन फनफनी ३६० डिग्रीमा खेलाउने गर्छन चाहे मानवताको अल्गी होस् या दानावताको लागि | तर विश्वका दुई समुदाय जो आफ्नो साम्प्रदायिक धर्मको कट्टरपन्थी पनि मान्दै आई रहेका छन् उनीहरु अतिकै तिक्षण बुद्धि विवेका हुन्छन | ती हुन् पश्चिमामुलुकमा यहुदी र दक्षिण पूर्वी मुलुकमा बाहुन |

विश्वमा जे जति राजनीतिक, आर्थिक, संस्कृतिक र धार्मिक दर्शनहरुको साथै वैज्ञानिक दर्शनहरुको पथ दर्शक पनि यी दुई समुदायकै व्यक्तिहरु छन् जस्तै: कार्ल मार्क्स, लेनिन, मनोविशलेषक सिंगमेण्ड फ्र्याड, अल्बर्ट आईनस्टाइन, नोमन चोमोस्की, आरिया नागार्जुन, गुरु रिम्पोच्छे (पदम सम्भव) आदि जो महान व्यक्तित्वहरु हुन् जसको सोच विचार र सिद्धान्तले आजसम्ममा पनि विश्व मानव जगतलाई हलाई रहेका छन् |

हामी जो कोहि, जुनसुकै समुदाय वा धार्मिक सम्प्रदायको भएता पनि मानव हौ | मानव भन्नाले एक चेतनशील विवकेशील प्राणी हो जो कोहिले अध्धयन अध्यापन गर्ने कार्यमा गम्भीर र गहन रुपमा लाग्न सकेको जो को पनि टाठोबाठो हुन्छ भन्ने पुष्टि भई सकेको छ अध्धयन अनुसन्धानहरुबाट जुन तपाई हाम्रै वरिपरी पनि प्रशस्त उदाहरणहरु छन् यदि खोज्न र बुझ्न सक्यौ भने | कुरा बुझ्नु पर्छ अनि पो मनमा शान्ति मिल्छ र मुसु मुसु हास्नु पाईन्छ |

भोटे हुनुमा पृथक गर्व सहितको शान र मान ! 😜

नेपालसहित विश्वको यो बदलिदो सामाजिक, आर्थिक र राजनीतिक परिवेशमा शेतामगुरालि (शेर्पा, तामांग, मगर, गुरुङ, राई र लिम्बु) हरु एक जुट भए के हुन्छ भन्ने सत्य, तथ्य र यथार्थ बुझेका छैनन् जस्तो छ भोटेको लिङ्ग पुजक कतिपय हाम्रा शासक शोसक र सरकारको नोकरशाहहरु (bureaucrats) र सुरक्षाकर्मीहरु (security forces) ले |
त्यसैले जहिले पनि शेतामगुरालिलाई भोटे भन्दै घृणा, अपमान, तिरस्कार, बहिस्कार गर्ने गर्छन राज्यको संयन्त्रबाट जतिसुकै पढे लेखेका सभ्य शिक्षित विद्वान बुद्धिजीवी र विज्ञ हु भन्दै आएता पनि |

तर राम्रोसंग बुझेका छन् हाम्रा शासक, शोसक र सरकारको नोकरशाहहरु (bureaucrats) ले भन्ने लाग्छ शेतामगुरालिलाई एक जुट हुन् दिनु हुन्न भनेर किन कि यदि यिनीहरु एक जुट भएमा हाम्रो सिरीखुरी कहाँ जाला भनेर बुझेकै कारणले गर्दा जहिले पनि राजकाज गर्नु बाहुन क्षेत्रीले नै त्यसमा पनि उच्च कोटी को जात नखसेकोले बाहुन क्षेत्रीहरुबाट भनेर आज भन्दा ५५ वर्ष अघि नै |
जाड रक्सि टन्नै खाओस पियोस जहिले पनि शेतामगुरालिहरुको मन, मस्तिष्क र मानसिकता बाक्लो बोधो सुस्त होस भन्ने हेतुले नै यी शेतामगुरालिहरुले जाड रक्सि पिएमा कहिल्यै सजाय दिदैन थियो जुन मुलुक ऐन १९१० मा प्रष्ट उल्लेख गरेको छ यदि जो कोहि बाहुन क्षेत्रीहरुले जाड रक्सि पिएमा सजाय दिनु | तर शेतामगुरालि पिएमा सजाय नदिनु भनेर |
त्यस्तै गरी जति फुटाउन सक्यो उतिनै जित हुन्छ भन्ने सुझ बुझ सहितको मानसिकताले गर्दा नै जहिले पनि फुटाउ र राज गरको नीति लिदै आई रहेका छन् हाम्रा शासक शोसकहरुले जुन प्रष्ट हुन्छ पृथ्वी नारायण शाहको दिब्य उपदेश पढ्दा जसमा यस प्रकारले उल्लेख गरेका छन् आफ्नो मामासंग बातचित गर्दा | के कति कुराले मेरो काम फत्ते होला मामा भनेर पृथ्वी नारायण शाहले आफ्नो मामासंग सल्लाह लिदा उनको मामाले यसरी अर्ति बुद्धि दिएका थिए आफ्नो भान्जालाई भन्ने प्रष्ट हुन्छ निम्न अंश दिब्य उपदेशको पढ्दा:
"कुरू क्षेत्रको मेला नभई नेपाल (काठमाडौँ उपत्यका) फुट्ने छैन | लमजुंग भनेको गरुड हो | गोर्खा भनेको सर्प हो | नेपाल भनेको भ्यागुतो हो | अघि गरुडको आश छल्नु, तब सर्पले भ्यागुतो खान पाउछ | मेरो साथमा चार जातका सिपाही छन | यीनमा कसको सवार गरे चाडो काज फत्ते होला भनी सोद्ध के के जात छन् भनी सोध्नु भयो | बाहुन, खस, मगर र ठकुरी यीनमा कसको सवार गर्यो भने चाडो काज फत्ते होला भनी सोद्धा बाहुनको सवार भनेको बयेल (साढे गोरु) हो पाप लाग्छ | ठकुरीको सवार भनेको सिंह हो पछाडी दाग हुन्छ | मगरको सवार भनेको टागन घोडा हो ढिलो हुन्छ | खसको सवार भनेको ताजी तुर्की घोडा हो, खसको सवार गरेमा चाडो होला भन्या जस्तो लाग्छ भनी अरु धेरै कुराको अर्ति दिएर जानु भएको थियो |"

सोहि कारणले गर्दा संघियताको रखांकन गर्दा पनि शेतामगुरालि एक होलान भन्ने मनोडरले गर्दा सिमा निर्धारण पनि सोहि अनुसार गरेको बुझिन्छ जुन अभ्यास विगतमा पनि भएको थियो जिल्ला र अंचल विभाजन गर्दा महेन्द्र सरकारको पालामा |
एक दिन भोटेहरुले मज्जाले चोट र खोट लगाई दिन्छ अनि चाख्छ किन कि भोटे "शिव जी" विनासकारी हुन् भन्दै पुज्दै आई रहेका छन् आस्था र विश्वासको केन्द्र बिन्दु भन्दै जतिसुकै गाजा भाग खाएता पनि हिमाली कैलाश पर्वत भोटे पुत्रले |
यस विश्वका मनोवैज्ञानिक र मनोविश्लेषकहरुको भनाई अनुसार गर्व गर्नु मानव जातिको तल्लो स्तरको चेतनाको प्रतिफल हो भनेता पनि भोटे हुनुमा गर्व लाग्छ मलाई चाही किन कि हिमाली देश, भोट कैलाश पर्बत निवाशी भोटे शिवजीको लिङ्ग हिन, निच/तल्लो भेगमा बस्नेहरुको लागि शक्तिको पिठ हो |😜

Hypocritical executive, juridical and legislative systems of Nepal to highlander Nepalese

Although Nepal government commits ending all forms of discriminations and oppression created by the feudal, autocratic, centralized and unitary system embracing multi-caste, multi-lingual, multi-cultural and diverse geographical specificities, by ending discriminations relating to class, caste, region, language, religion and gender discrimination including all forms of racial untouchability, in order to protect and promote unity in diversity, social and cultural solidarity, tolerance and harmonious attitudes, we also express our determination to create an egalitarian society on the basis of the principles of proportional inclusion and participation, to ensure equitable economy, prosperity and social justice [1], however, in practice and reality it is different.

In Nepal Constitution promulgated in 2015 states in its article 16 about Right to equality: (1) All citizens shall be equal before law. No person shall be denied the equal protection of law. (2) There shall be no discrimination in the application of general laws on the grounds of origin, religion, race, caste, tribe, sex, physical conditions, disability, health condition, matrimonial status, pregnancy, economic condition, language or geographical region, or ideology or any other such grounds. (3) The state shall not discriminate among citizens on grounds of origin, religion, race, caste, tribe, sex, economic condition, language or geographical region, ideology and such other matters. Provided that nothing shall be deemed to bar the making of special provisions by law for the protection, empowerment or advancement of the women lagging behind socially and culturally, Dalits, Adibasi, Madhesi, Tharus, Muslims, oppressed class, backward communities, minorities, marginalized groups, peasants, laborers, youths, children, senior citizens, sexual minorities, persons with disability, pregnant, incapacitated and the helpless persons, and of the citizens who belong to backward regions and financially deprived citizens including the Khas Arya.

However, this like an elephant's truck that is just to show but in reality for chewing it has different teeth inside the mouth that bites but hides.Although it is against the Constitution of Nepal 2015 to discriminate, humiliate and oppress any Nepali citizen but in practice it is just the other way around because in the executive, judiciary and legislative systems of Nepal Khas Arya is the one who rule, fool and bull Madhesi and indigenous tribal community known as Shetamagurali (Sherpa, Tamang, Magar, Gurung, Rai and Limbu) people of Nepal. In the recent incidence taken in high himalaya district of Nepal police brutally treated shouting, torturing, detaining and even killing some of the them.

"The police repeatedly shouted derogatory and provocative comment at locals: “Saaley bhote haaru lai ek ek gari maar din chu, we will kill you Bhotes one by one.” Bhote is a pejorative used against the highlanders, suggesting that they are Tibetans, and therefore not Nepali.

Ngawang Tenzin recounts bitterly how during his detention, the police inspector in charge of the APF yelled at him in English: “This is Nepal. But it is not your country.”

Ebi Tsewang, 85, vividly describes the traumatic impact of the police actions that night.

The 13 who were detained, and tortured, were released the following day on the condition they sign their names on a document stating that the death of a local was not caused by police beating. The group included women and those who could neither read nor write."

The assumption that Dolpöpas are not Nepali people is akin to discrimination against people of Terai, where the Madhesis are dismissed as Indians. Despite Nepal’s cultural and ethnic diversity and move towards federalism, the idea of a monocultural national identity persists. This continues to shape behaviors towards the ethnic “other,” particularly from local senior bureaucrats and members of the security forces.

Mid-lander Khas Arya whose ancestors migrated from India in ancient time always use derogatory and pejorative term "BHOTE" to indigenous tribal population of Nepal living in Himalaya. These include Mongolian or Asian/Chinese looking people whose nose is shorter, eyes are smaller and don't hold POWER in mainstreaming government system, for example, Sherpa, Tamang, Magar, Gurung, Rai and Limbu known as Shetamagurali.

Although the term Bhote usually has been using as a derogatory, provocative and pejorative by rulers and ruling colour, class and caste (Khas-Arya) however, I easily digest it because I know why they have been using it and its connotation to them is Brave, Big, Bold, Strong, Honest and Healthy. This is the reason WHY in Nepal when Khas Arya people say

Bhote ko Bachcha that suggests Healthy Big Baby;

Bhote Kukur, indicating Big Tibetan Mastiff Dog;

Bhote Talcha, referring to Strong Pad Lock

Bhote Glass, indicating Big Glass

Reference

1. Government of Nepal, 2015. Constitution of Nepal.

2. Gurung, P. 2017. Police brutality in the Himalaya. Accessed from http://www.recordnepal.com/wire/features/police-brutality-in-the-himalaya-yartsagumba/

Wonder WHY best drug to control childbirth related bleeding has been disgraced 😕😞

"A little knowledge is a dangerous thing, but a little want of knowledge is also a dangerous thing."

- Samuel Butler (1835-1902), an iconoclastic English novelist and writer

Wondering and pondering to learn from childbirth experts to wipe out my IGNORANCE about bleeding management during childbirth.

With my little understanding I am very much curious in my mind to learn about fact, truth and reality wondering and pondering to understand WHY Oxytocin is much more preferred than Tranxemic acid to control and prevent bleeding during childbirth.

We all know that Oxytocin that we administer intravenously via infusion or intramuscular is the best drug of choice to prevent haemorrhage of childbirth. However, it has to keep in a refrigerator to prevent from damage from the heat.

In low income countries like Nepal in rural and remote settings where majority of women face life threatening condition due to bleeding relating childbirth there is no provision to keep Oxytocin in a refrigerator especially in low land/tarai region where heat during summer goes up to 30-40 degree Celsius.

I wonder and ponder WHY we fail to use and recommend very easily affordable, accessible and feasible to keep drug like Tranexamic acid we do prefer instead of Oxytocin to prevent any form of bleeding relating to childbirth although it is on the World Health Organization's List of Essential Medicines, the most effective and safe medicines needed in a health system to prevent any form of bleeding [1].

Tranexamic acid was discovered in 1962 by Utako Okamoto, a Japanese medical doctor working as a medical scientist in her quest to find a drug that would treat bleeding after childbirth (post-partum haemorrhage). She found it was 27 times as powerful and thus a promising hemostatic agent and published their findings in the Keio Journal of Medicine in 1962.

Tranexamic acid's value remained unappreciated for years, and it was not until 2009, that it was included on the WHO list of essential medicines to be used during cardiac surgery.

In 2010, a large randomised controlled trial in trauma patients showed its remarkable benefit if given within 3 hours of injury. Also in 2010, the WOMAN (World Maternal Antifibrinolytic) trial began, a randomised, double-blind, placebo-controlled study of tranexamic acid in 20 060 women with post-partum haemorrhage (Lancet 2016). Enrollment was completed in 2016, and in April 2017, the results were published and showed that tranexamic acid reduced death in the 10,036 treated women versus the 9985 on placebo with no adverse effects (Lancet 2017).

Professor Sir Sabaratnam Arulkumaran, President of FIGO and Professor Emeritus of Obstetrics and Gynaecology, St George’s, University of London say [2],

“New knowledge on use of tranexamic acid, one-to-one blood to plasma transfusion and advances in technology and techniques have reduced morbidity and mortality for postpartum haemorrhage.

References

1. WHO, 2012. WHO recommendations for the prevention and treatment of postpartum haemorrhage. World Health Organisation, Geneva. Accessed from http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/75411/1/9789241548502_eng.pdf

2. RCOG, 2014. RCOG release: FIGO President discusses management of postpartum haemorrhage at Qatar conference, accessed from https://www.rcog.org.uk/en/news/rcog-release-figo-president-discusses-management-of-postpartum-haemorrhage-at-qatar-conference/